Tellal Görevlendirilmesi İçin Belediyeye Yazılan Yazıda Satış Saatinin Yanlış Belirtilmesi - İhalenin Feshi

İİK.nun "İhale" başlıklı 129. maddesinde aynen; "Taşınmaz üç defa bağrıldıktan sonra en çok artırana ihale edilir. Şu kadar ki artırma bedeli taşınmaz için tahmin edilmiş olan kıymetin en az yüzde altmışını bulmak ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklılar o taşınmaz ile temin edilmişse bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olmak ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarına tecavüz etmek şarttır.

Yukarıdaki fıkrada yazılı miktar elde edilmemişse taşınmaz en çok artıranın taahhüdü saklı kalmak üzere artırma ilanında gösterilen müddet sonunda en çok artırana ihale edilir. Şu kadar ki, artırma bedelinin malın tahmin edilen kıymetinin yüzde kırkını bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmesi lazımdır. Böyle fazla bedelle alıcı çıkmazsa satış talebi düşer" hükmüne yer verilmiştir.

İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği'nin "Taşınmazın açık artırma şartnamesi ve tutanağı" başlıklı 49. maddesinde ise "Taşınmazın açık artırma şartnamesi ve tutanağına, dosya numarası; alacaklı ve borçlunun ad ve soyadları, artırmanın yapılacağı yer, gün, saat; şartnamenin açık bulundurulduğu ilk gün; birinci ve ikinci artırmanın gün ve saatleri; taşınmazın tapu kaydı ve niteliği; varsa, borçlunun taşınmazla temin edilmiş kişisel borçlarınında alıcıya intikal edeceği; tapu sicilindeki diğer bilgiler ve taşınmaz üzerindeki mükelelefiyetler; takdir olunan kıymeti artırmaya katılacakların, taşınmazın takdir edilen kıymetinin yüzde yirmisi oranında pey akçesi veya banka teminat mektubunu tevdi etmeleri gereği, artırmaya çıkartılan taşınmazın üzerinde hakkı olan alcaklı veya ilgiliden pey akçesi veya teminat mektubu aranıp aranmayacağı; taşınmazın son imar durumu; hangi giderlerin alıcıya ait olcağı ve diğer gerekli bilgiler yazılır. Şartname, icra müdürü tarafından tarih atılarak imzalanır ve mühürlenir. Tutanağa, tellal ve alıcının imzası da alınır" düzenlemesi yer almaktadır.

Bu düzenlemeler de göstermektedir ki, satışta satışı gerçekleştirecek icra müdürü veya yardımcısı yada katibi ile birlikte tellalın da hazır bulunması ve tutanağı imzalaması zorunludur. Artırma icra müdürü veya yardımcısı, katibi tarafından yönetilir.

Artırma yapılırken belediye tarafından görevlendirilmiş bir tellalın (münadinin) bulundurulması gerekir. Bu şekilde görevlendirilmiş bir tellalın satış yerinde hazır bulunmaması halinde de satış memurunun tellalın bulunmama ya da bulundurulmama nedenini tutanağa geçirdikten sonra tensip edeceği kişiyi tellal olarak görevlendirmesi de mümkündür. Aksi takdirde usulüne uygun olarak gerçekleşmiş bir artırmadan söz edilemez. İhalenin yapılmasında tellalın bulundurulması şekil koşullarından olup, buna uyulmaması geçersizlik sonucunu doğurur. Bu ilke yargısal uygulamada yerleşmiş ve Hukuk Genel Kurulu'nun 29.06.1988 gün ve 1988/12-379-670 sayılı kararında da açıkça vurgulanmıştır.

Somut olayda, icra müdürlüğünce ihale günü tellalın görevlendirilmesi için belediyeye yazılan yazıda ihale saatininin yanlış yazılması üzerine belediyece 14.12.2011 tarihli yazı ile belediye personelinden M.K.'un 24.02.2012 ve 05.03.2012 tarihlerinde saat 10:00 ila 10:10 saatleri arasında tellal olarak görevlendirildiği bildirilmiştir. Ne var ki, yazı cevabında belirtilen saatten sonra ihalenin yapılması sebebiyle satış gününde tellal hazır edilmemiştir. İcra müdürlüğünce bu durum ihale günü 24.02.2011 tarihli tutanağa geçirilerek "görevlendirilen tellal tarafından" açıklamasından sonra E. D.re'sen tellal olarak görevlendirilmiştir. İcra müdürü bu işleminde yasal yükümlerini yerine getirildiğinden yasaya uymayan ve ihalenin feshini gerektiren bir durum yoktur. Aksinin düşünülmesi aşırı şekilcilik olup, tarafların zararına olan bir sonuç doğurur.

O halde mahkemece, şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken görevli tellaldan başkasının tellal olarak tayin edilmesi sebebiyle ihalenin feshine karar verilmesi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/03/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.