Karar Defterinin Kaybedilmesi - Zayii Belgesi - Mücbir Sebep

Davacı, ... unvanlı, ... ticaret sicil numaralı ticari işletmelerine ait genel kurul toplantı ve müzakere defterlerini 21.08.2020 tarihinde kaybetmiş olduklarını, TTK madde 82 (7) numaralı fıkra uyarınca İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 02.12.2019 tarih , 2019 yılı onaylı Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin zayi olduğuna dair karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, tacir olan davacının talebe konu defterleri güvenli bir şekilde muhafaza etmesi gerektiği, basiretli bir tacirin bu dikkat ve özeni göstermesi gerektiği, nedeni ne olursa olsun defterlerin güvenli bir yerde güvenli bir şekilde muhafaza edilmemesi nedeni ile davacının özen görevini yerine getirmediği, bu yönde gereken duyarlılığı göstermediği ve kusurlu olduğu, ayrıca kanunda zayi belgesi verilebilecek hallerin TTK.82/7 maddesinde sınırlı olarak sayıldığı, somut olayda zayi istenen belgelerin kaybedilmesinin bu sınırlı hallerden olmadığı dikkate alındığında sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı, şirkete ait diğer yasal defterlerin hepsini güvenli yerde muhafaza ettiklerini sadece şirket işlerinin yürütülmesi için gerekli kararların alındığı Genel kurul toplantı ve müzakere defteri değişiklik işlemleri yapılması nedeni ile alınan kararları İstanbul Ticaret Sicil Memurluğundan tescil işlemler yaptırmak için güvenli şekilde saklanılan yerden alındığını ve bu işlemin tamamlanması safhasında kaybettiklerini, insanlık hali olarak düşündüklerini, şirketin ticari hayatına devam edecek kararları almaları için, firma sahiplerinin ve ailesinin geleceğinin temin edilmesi için ticari hayatına devam etmek ve gelir elde etmek zorunda olduğunu, zayi kararı verilmemesi halinde firmanın bundan sonraki dönemler için T.T.K kanunlarına göre işlemleri yapma şansı kalmayacağını, ticari hayatına devam edemeyeceğini, Genel kurul toplantı ve müzakere defteri olmadan firmanın hiçbir işlem yapma şansı kalmadığını, bu olayın hem firma sahibinin ve ailesinin ekonomisine hemde ülke ekonomisine zarar vereceğini, bu sebeplerden dolayı defterin zayi kararı verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE: Dava; TTK.'nın 82/7 maddesine dayalı zayii belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Davacı şirket yetklisi karar defterinin işlemler sırasında kaybedildiğini ileri sürmektedir. 6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesi "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın hasımsız olarak açılacağı belirtilmektedir. Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziya uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir. Somut olayda, davacı yasada sayılı mücbir sebeplere dayanmamış, olup tacirin TTK'nun 82/7. maddesindeki düzenlemeden faydalanabilmesi için öncelikle ticari defterlerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve ihtimamı göstermiş olması gerektiği, tacirin ticari defterlerini korumada gerekli dikkat ve özeni göstermediği anlamına geldiği, olayın nasıl meydana geldiğine ilişkin bir delilin de mevcut olmadığı anlaşılmakla zayii belgesi verilmesi koşulları mevcut olmadığından davanın reddine dair karara ilişkin istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacının istinaf başvurusunun HMK 'nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, İstinaf yoluna başvuran tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 23/10/2020