Trafik Kazasında Ölenin Yakınlarının Maddi Ve Manevi Tazminat İsteminde Miktar

Davacılar vekili dava dilekçesinde; 15/08/2014 tarihinde meydana gelen, ... plakalı aracın sebep olduğu kazada davacı ...' nın eşi diğer davacıların babası ...'nın hayatını kaybettiğini, kaza nedeniyle kamyon sürücüsü ... hakkında ... Asliye Ceza Mahkemesinde açılan davada; kazanın meydana gelmesinde kamyon sürücüsünün kusurlu olduğunun, ayrıca kazadan 2,5 saat sonra alınan kan örneğinde 9,4 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, ... plakalı aracın maliki davalı Ç. Taşımacık İnşaat ve Tarım Ürünleri San Tic Ltd. Şirketinin işleten sıfatıyla, sürücü ...'ın kazaya sebebiyet vermesi nedeniyle, G.Sigortaya AŞ nin ise ZMMS sigortacısı olarak poliçe limiti ile maddi zararlardan sorumlu olduğunu, kazaya sebep olan aracı kasko poliçesiyle sigortalayan A. Anonim Türk Sigorta Şirketinin de ZMMS limitinin yetmemesi halinde aşan kısım için artan mali sorumluluk limitiyle ve poliçe üzerinde belirtilen 2.500,00-TL bedele kadar manevi zararlardan sorumlu olduğunu belirterek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik davacıların her birisi için 2.000,00-TL den toplam 6.000,00-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı ... AŞ ZMS poliçe teminatı ile, limitin yetmemesi halinde aşan kısım için A. Anonim Türk Sigorta ŞTİ' nin poliçe teminatı ve limitiyle dahilinde) yine davacıların her biri için 100.000,00-TL den toplam 300.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalı sürücü, malik- işleten ve A. Anonim Türk Sigorta şirketinden müştereken ve müteselsilen (davalı ... şirketinden poliçe teminatı ve manevi tazminat limitiyle sorumlu olmak kaydı ile) tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kabulü ile, davacılar ... için 336.024,73-TL, ... için 44.768,56-TL, ... için 103.202,00-TL maddi tazminatın davalılardan ... ve Ç. Taşımacılık İnş, Gıda ve Tarım Ürünleri Ltd. Şti'den olay tarihi olan 15/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile diğer davalılar G.Sigorta AŞ ve A. Sigorta AŞ'den ise temerrüt tarihi olan 02/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile müşterek ve müteselsilen tahsili ile (davalı ... AŞ nin sorumluluğunun davacı ... yönünden 186.065,09-TL ve davalı ... AŞ şirketine sorumluluğunun bakiye zarar ile sınırlı kalması kaydı ile) davacılara verilmesine ve davacıların her biri için 100.000,00'er TL olmak üzere toplam 300.000,00TL manevi tazminatın olay tarihi olan 15/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan ..., Ç. Taşımacılık İnş. Gıda ve Tarım Ürünleri Ltd. Şti ve A.Sigorta AŞ den müşterek ve müteselsilen tahsili ile (Davalı ... şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile) davacılara verilmesine karar verilmiş;hüküm,davalılar A.Anonim Türk Sigorta A.Ş.,G.Sigorta A.Ş. ve Ç. Taş. İnş. Gıd. ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; davalı ...Ş. vekilinin (2) ve (3)nolu, davalı ...Ş. Vekilinin (2) nolu ve davalı Ç. Taş. İnş. Gıd. ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin ise (3) nolu bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Dava, trafik kazasında ölenin yakınlarının maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.

TBK'nun 53. maddesi (eski BK'nun 45/2. md.) gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yoksun kalınan gerçek destek miktarının tespit edilebilmesi için, öncelikle desteğin sağlığında elde ettiği net gelirin doğru saptanması icap eder.

Dava dilekçesinde, desteğin sağlığında Tekel bayiliği yaptığı beyan edilmiş, Mahkemece murisin işletmesinin bağlı olduğu Devrek Vergi Dairesi Müdürlüğünden en son yıllık gelir vergisi beyannamesi ile Devrek Esnaf ve Sanatkarlar dasından murisin vefat ettiği tarihten günümüze kadar yıllara göre artan kazançları getirtilmiş, dosyada serbest muhasebeci ve mali müşavir bilirkişiden aldırılan hesap raporunda; murisin tekel bayiliği ve birahane işletmeciliği yaptığı Devrek Esnaf ve Sanatkarlar Odasınca bildirilen 2013 yılı hasılatı ve vefat etmeden önceki 8 aylık dönemde elde ettiği hasılata göre 2014 yıllık hasılatı belirlenmek ve ticari mal satış maliyeti ve işletme giderleri düşülmek suretiyle son 8 aylık dönemde gelirinin aylık 2.659,32 TL olacağı hesaplanmış ise de, desteğin gelirinin tespitine yönelik hesap bilirkişisi raporu denetime ve hüküm kurmaya elverişli değildir.

Bu durumda mahkemece; raporu düzenleyen mali müşavir serbest muhasebeci bilirkişiden, desteğin gerçek gelirin net biçimde saptanması için; vergi mükellefi olarak iş yeri işleten desteğin vefatından sonra bayiliğin mirasçıları tarafından devam edilip edilmediğide araştırılarak işletmesi ile ilgili olarak Vergi Dairesinden ve SGK'ndan getirtilen beyanname ve kayıtlar ile işletmeye ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yaptırılmak suretiyle desteğin

geliri belirlendikten sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek tazminat hesabı konusunda da ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.

3-Davacılar vekili, dava konusu kaza sonucu davacıların eşi ve babalarının ölümünden dolayı duydukları üzüntü nedeniyle, davacıların her biri için 100.000,00'er TL olmak üzere toplamda 300.000,00TL manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece talebin tam kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarlarda manevi tazminata karar verilmiştir.

6098 sayılı TBK'nun 56.(818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.

O halde mahkemece; meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların murisinin ölümü nedeniyle duydukları acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla;kazanın oluş şekli, kusur durumu, tarafların sosyal ve ekonomik durumları ve kazanın meydana geldiği tarih ve olay tarihindeki paranın alım gücü göz önünde bulundurularak davacılar için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olaya ve tarafların durumuna nazaran alınarak yüksek miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.

4-Bozma sebeplerine göre davalılar A. Anonim Türk Sigorta A.Ş. ve ...vekillerinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine ise şimdilik gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin (2) ve (3)nolu, davalı ...Ş. vekilinin (2) nolu ve davalı Çetiner Taş. İnş. Gıd. ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin (3) nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının REDDİNE;(2) ve (3)nolu bentde açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Ç. Taş. İnş. Gıd. ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, davalılar A. Anonim Türk Sigorta A.Ş. ve G.Sigorta A.Ş. vekillerinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının ise şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden A. Anonim Türk Sigorta A.Ş., G.Sigorta A.Ş. ve Ç.Taşımacılık İnş. Gıd. ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti.'ne geri verilmesine 07/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.