Kesin Nitelikte Olmayan Kararlar Arasındaki Aykırılığın Giderilmesi

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNDE BULUNAN: Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu

İSTEMİN ÖZETİ: Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesinin, 29.01.2020 tarih ve E:2019/1448, K:2020/119 sayılı kararı ile İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesinin, 14.05.2018 tarih ve E:2018/1019, K:2018/2289 sayılı; 27.02.2018 tarih ve E:2018/381, K-.2018/860 sayılı; 01.11.2017 tarih ve E:2017/3607, K:2017/4321 sayılı kararları arasındaki aykırılığın/uyuşmazlığın 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) işaretli bendi uyarınca giderilmesi, istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanın bu yöndeki talebini uygun gören Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun, 07.07.2020 tarih ve E:2020/35, K.-2020/47 sayılı kararıyla istenmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

İLGİLİ MEVZUAT:

2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 18.06.2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'la değişik 3/C maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) bendi ve aynı maddenin 17.10.2019 tarihli ve 7188 sayılı Kanun'la değişik (5) numaralı fıkrasında aşağıdaki düzenlemelere yer verilmiştir.

"4....

(c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması halinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.

5. Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir..."

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin (6) numaralı fıkrasında ise şu düzenleme yer almaktadır:

"Bölge idare mahkemelerinin 46’ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir..."

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

2576 sayılı Kanun'un yukarıda değinilen düzenlemesinde, aynı bölge idare mahkemesi dairelerince veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kararlar arasında aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesinin istenebilmesi, bölge idare mahkemesi vergi dava dairelerince verilen kararların kesin nitelikte olması şartına bağlanmıştır.

2576 sayılı Kanun'un bahse konu kuralında değişiklikler öngören 6545 sayılı Kanun gerekçesinde anılan başvuru yolunun "idari yargıda istinaf yolunda, dairelerin benzer konularda birbiriyle çelişen kararlar vermesini önlemek amacıyla" getirildiği belirtilmiş; 7188 sayılı Kanun gerekçesinde ise aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine isteminin "aynı veya farklı bölge idare mahkemesi dairelerince benzer olaylarda verilen kesin nitelikte" kararlar bakımından istenebileceğine değinilmiştir,

İstinaf sisteminde 2577 sayılı Kanun'un 45 ve 46. maddelerinde yer alan kurallar uyarınca bazı uyuşmazlıkların temyiz incelemesine tabi olmaksızın istinaf merciinin kararıyla kesin olarak yargısal çözüme kavuşturulması, bir uyuşmazlığın aynı ya da farklı bölge idare mahkemesi dava dairelerince konuya farklı hukuki yaklaşımlar getirilerek çözümlenebilmesine ve dolayısıyla hukuk uygulamasında belirsizlik ve öngörülemezliğe neden olabilecektir.

Bu durumu öngören kanun koyucu, istinaf sisteminde içtihat mahkemesi konumunda bulunan Danıştay'a, aynı veya farklı bölge idare mahkemelerinin dava dairelerince verilen ve temyiz incelemesine tabi olmaksızın uyuşmazlıkları kesin olarak sonuçlandıran kararlarda ortaya çıkabilecek aykırılıkları giderme ve ilgili uyuşmazlıklar yönünden ülke genelinde hukuki belirlilik ve öngörülebilirliği sağlama görevini vermiştir.

2576 sayılı Kanun'un bahse konu hükmünde öngörülen manasıyla kesinlik istinaf incelemesi sonucunda verilen kararın temyiz incelemesine tabi olmamasını ifade etmektedir. İstinaf merciinin kesin nitelikte olmayan kararları temyiz incelemesine tabi olduğundan, temyiz merciinin vereceği kararlar ile bu uyuşmazlıklar hakkında hukuk uygulamasına yön verebileceği açıktır. Dolayısıyla 2576 sayılı Kanun'un anılan düzenlemesinde öngörülen kanun yolu sadece bölge idare mahkemesi dairelerinin uyuşmazlığı kesin olarak çözümleyen kararları açısından işletilebilecek niteliktedir.

Aykırılığın giderilmesi istemine ilişkin başvuruda, Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesinin, 29.01.2020 tarih ve E:2019/1448, K:2020/119 sayılı kararı kesin nitelikte olup temyiz incelemesine tabi değildir. Ancak, bu karara aykırı olduğu belirtilen İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesinin, 14.05.2018 tarih ve E:2018/1019, K:2018/2289 sayılı; 27.02.2018 tarih ve E:2018/381, K:2018/860 sayılı; 01.11.2017 tarih ve E:2017/3607, K:2017/4321 sayılı kararlarına yöneltilen temyiz istemleri üzerine dosyaların Danıştay Dokuzuncu Dairesinin E:2018/5937, 5938 ve 1490 sayılı esaslarına kaydedildiği ve temyiz incelemesinin henüz sonuçlanmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda anılan hükümler ve kanun koyucunun aykırılığın giderilmesine ilişkin bu başvuru yolunu ihdas etmekteki amacı gözetildiğinde, istinaf incelemesi sonucunda verilen ve kesin nitelikte olan bir kararla yine istinaf merciinin temyiz incelemesi tabi olan ve dolayısıyla kesin nitelikte bulunmayan kararları arasında mevcut olduğu belirtilen aykırılığın 2576 sayılı Kanun'un 3/C maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) işaretli bendi kapsamında giderilmesine hukuken olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle,

1 - Aykırılığın giderilmesi isteminin REDDİNE,

2 -Başkanlar Kurulunun anılan kararı ekinde gönderilen dava dosyasının iadesine, 07.10.2020 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.