İnfaz ve Koruma Memuru - Güvenlik Soruşturması - İdarenin Takdir Yetkisi

İSTEMİN ÖZETİ : Davacı tarafından, infaz ve koruma memuru öğrenciliği sözlü sınav ve mülakat sonucuna göre başarılı olmasına rağmen güvenlik soruşturmasının olumsuz olması nedeniyle infaz ve koruma memuru öğrenciliğine kabulünün uygun görülmediğine ilişkin Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün 16/12/2015 tarih ve 185252 sayılı yazısıyla tebliğ edilen Kocaeli Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonunun 08/12/2015 tarih ve 2015/1097 sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptaline ilişkin olarak Kocaeli 2. İdare Mahkemesi'nce verilen 31/10/2017 tarih ve E:2016/76, K:2017/1694 sayılı karara; infaz ve koruma memuru öğrenciliği sözlü sınav ve mülakat sonucuna göre başarılı olan davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturması neticesinde, 'kasten yaralama' suçundan yargılandığı, 7 ay 23 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması ile 5 yıl süreyle denetime tabi tutulmasına karar verildiğinin tespit edildiği, davacının durumunun güvenlik soruşturmasının olumsuz kabul edileceği haller kapsamında olması nedeniyle atanmak istediği görevin nitelikleri ve hassasiyeti göz önünde bulundurulmak ve yasaların idareye tanıdığı takdir yetkisi kullanılmak suretiyle öğrenciliğe kabulünün uygun görülmediği, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla istinaf başvurusunda bulunularak kararın KALDIRILMASI İSTENİLMEKTEDİR.

SAVUNMANIN ÖZETİ : SAVUNMA VERİLMEMİŞTİR.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren İstanbul Birinci İdare Dava Dairesince işin GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Dava; davacı tarafından, infaz ve koruma memuru öğrenciliği sözlü sınav ve mülakat sonucuna göre başarılı olmasına rağmen güvenlik soruşturmasının olumsuz olması nedeniyle infaz ve koruma memuru öğrenciliğine kabulünün uygun görülmediğine ilişkin Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün 16/12/2015 tarih ve 185252 sayılı yazısıyla tebliğ edilen Kocaeli Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonunun 08/12/2015 tarih ve 2015/1097 sayılı kararının iptali İSTEMİYLE AÇILMIŞTIR.

Anayasa'nın 128 inci maddesinde; "Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin, nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir." hükmü yer almış, 70. maddesinin 2 nci fıkrasında da; "Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayrım gözetilmez." kuralına YER VERİLMİŞTİR.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48 inci maddesinde; Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartlar sayılmış, özel şartların düzenlendiği (B) bölümünün 2. bendinde; Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartların taşınması gerektiği hüküm ALTINA ALINMIŞTIR.

4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeliyle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 1 inci maddesinde; "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması; kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimlerle askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılır. Devletin güvenliğini, ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış menfaatlerinin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerle gizlilik dereceli kamu personeliyle meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının usul ve esaslarıyla bunu yapacak merciler ve üst kademe yöneticilerinin kimler olduğu Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenir." hükmüne YER VERİLMİŞTİR.

Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliği`nin 6 ncı maddesinde; "atama için aranacak genel şartların yanında, atama yapılacak kadroların niteliğine göre aşağıdaki şartlar aranır" hükmüne yer verildikten sonra, maddenin 18/(b) bendinde; ceza infaz kurumları ve tutukevleriyle denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüklerinde görev alacak bütün unvanlardaki personel için güvenlik soruşturmasının olumlu olması gerektiği HÜKME BAĞLANMIŞTIR.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nin 1 inci maddesinde; “Bu Yönetmeliğin amacı; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu bakanlıklarla kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv ARAŞTIRMASINI DÜZENLEMEKTİR.”hükmüne, “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde; “f)Arşiv araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiğiyle adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını,”, “g)Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiğiyle adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılarla ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini,” tanımlarına yer verilmiş; “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında araştırılacak hususlar” başlıklı 11 inci maddesinde de; ”Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kişinin içinde bulunduğu ortam da dikkate alınarak: a) Kimlik kontrolü, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi, uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip girmediği, b) Kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat ünitelerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığı, adli sicil kaydının ve hakkında bir tahdidin olup olmadığı, c) Yıkıcı faaliyetlerde bulunup bulunmadığı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı davranıp davranmadığı. d) Şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadığı, e) Yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç yüzü ve nedeni, f) Sır saklama yeteneğinin olup olmadığı araştırılır.” kuralı YER ALMIŞTIR.

Dava dosyasının incelenmesinden; Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünce, Kocaeli Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'na bağlı olan Kocaeli 1 ve 2 Nolu T Tipi Kapalı Ceza ve İnfaz Kurumuna, İnfaz ve Koruma Memuru Öğrencisi alımı için yapılan sözlü sınav ve mülakat sonucunda başarılı olan davacı hakkında yürütülen güvenlik soruşturmasının, Gölcük Asliye Ceza Mahkemesi'nin 21/11/2012 tarih ve E:2012/390, K:2012/562 sayılı kararıyla kasten yaralama suçundan 7 ay 23 gün hapis cezasıyla cezalandırıldığı, hükmün açıklanmasının geri bırakıldığı ve 5 yıl denetim süresine tabi tutulduğu gerekçesiyle olumsuz sonuçlanması üzerine dava konusu işlemle infaz ve koruma memuru öğrenciliğine kabulünün uygun görülmediği, bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın AÇILDIĞI ANLAŞILMAKTADIR.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; ceza infaz kurumları ve tutukevleriyle denetimli serbestlik müdürlüklerinde görev alacak bütün unvanlardaki personel hakkında yapılacak güvenlik soruşturmasının olumlu olması gerektiği, yapılacak güvenlik soruşturmasının da; Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nde tanımlandığı haliyle; “Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiğiyle adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılarla ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesi” şeklinde yapılması GEREKTİĞİ ANLAŞILMAKTADIR.

Ayrıca, güvenlik soruşturmasında elde edilen bilgiler ve kişilerin atanmak istediği görevin nitelikleri ve hassasiyeti göz önüne alındığında, kamu görevine atama yapmak konusunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu, yargı kararlarıyla idarenin bu yetkiyi kullanmaya ZORLANAMAYACAĞI AÇIKTIR. Ancak idarenin bu yetkiyi kullanması ve atama yapmak üzere gerekli işlemleri başlatması durumunda bu yetkinin kullanımının yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargı denetimine tabi olduğu konusunda da duraksamaya YER YOKTUR.

Olayda, davacının Gölcük Asliye Ceza Mahkemesinin 22.11.2012 tarih ve E:2012/390, K:2012/562 sayılı kararıyla "Kasten Yaralama" suçundan 7 ay, 23 gün hapis cezasıyla cezalandırıldığı, bu hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl süreyle denetime tabi tutulmasına karar VERİLDİĞİ GÖRÜLMEKTEDİR.

Bu durumda; her ne kadar, "kasten yaralama'' suçu nedeniyle aldığı mahkumiyet hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa da, davacının infaz koruma memuru olarak görev alacak olması ve işlediği fiillerin niteliği göz önüne alındığında, yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu sonucuna ulaşıldığından, idarece sunulacak kamu hizmetinin niteliği dikkate alınarak ve sahip bulunduğu takdir yetkisi kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanılarak tesis edilen davacının infaz ve koruma memuru öğrenciliğine kabulünün uygun görülmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, aksi yönde verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki İSABET BULUNMAMAKTADIR.

Açıklanan nedenlerle; davalı idare istinaf başvurusunun kabulüne, dava konusu işlemin iptali yolundaki Kocaeli 2. İdare Mahkemesi'nce verilen 31/10/2017 tarih ve E:2016/76, K:2017/1694 sayılı kararın kaldırılmasına, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan 217,95-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, istinaf başvuru safhasında davalı idarece yapılan 77,00-TL posta gideriyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.090,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, artan tebligat ücretinin mahkemesince taraflara iadesine, kararın taraflara tebliği için dosyanın mahkemesine gönderilmesine, temyiz yolu kapalı olmak üzere kesin olarak, 19.04.2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ.