İlan Asma ve Bakım Tahsis Ücreti

Vekili : Av. ...

Karşı Taraf : Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. ... - ...

İstemin Özeti : Davacı şirket adına özel mülkte bulunan 7 adet totem nedeniyle yoklamaya dayanılarak 2005 yılına ilişkin olarak tarh edilen ilan ve reklam vergisi, damga vergisi ile asma tahsis ücretinin kaldırılması istemiyle açılan davayı; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde; Büyükşehir Belediyesinin yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı sağlamak, kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak, ilan ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek, meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmenin Büyükşehir belediyelerinin görev ve sorumlulukları içerisinde sayıldığı, aynı Yasanın 23. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde de; 7 nci maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen alanlar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her türlü ilan ve reklamların vergileri ile asma tahsis ve bakım ücretlerinin Büyükşehir belediyelerinin gelirleri arasında olduğunun hükme bağlandığı, sözkonusu hükümlerin değerlendirilmesinden, Büyükşehir belediyelerinin görev alanları olarak sayılan ya da bu alanlara cephesi bulunan yerlere konulacak ilan ve reklamlara ait vergi ve ücretlerin Büyükşehir belediyesine ödeneceği, bu yerlerdeki mahalli hizmetler kanun gereği Büyükşehir belediyesi tarafından yerine getirildiğinden ilan asma tahsis bakım ücreti için ilgilinin belediyeden herhangi bir hizmet talebinde bulunması gerekmediği, öte yandan bu yerlerde yapılan ilan ve reklamların özel direkte veya özel mülkiyete konu bir mahalde olmasının durumu değiştirmeyeceği, dosyanın incelenmesinden; Büyükşehir belediyesi görev alanı sınırları içerisinde bulunan mahalde olduğu düzenlenen yoklama tutanağı ile tespit edilen davacı şirkete ait altısı ışıklı, biri ışıksız yedi adet ilan panosu için 2464 sayılı Yasada belirlenen vergi tarifesine ve Samsun Büyükşehir Belediyesi Meclisince kararlaştırılan ücret tarifesine göre dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşıldığından, yasanın verdiği yetkiye istinaden salınan vergi ve ücrette hukuka aykırılık görülmediği, davacı şirket tarafından panoların özel direkte asılı olduğu, ana artere cephesi bulunmadığı, bu nedenlerle tarhiyata muhatap tutulmamaları gerektiği iddia edilmekte ise de; Yasanın açık hükmüne göre Büyükşehir belediyesinin görev alanı içerisinde bulunan mahallere cephesi olan yerlerdeki ilan ve reklamlar vergi ve ücrete tabi olacağından bu iddianın yerinde görülmediği gerekçesiyle reddeden Samsun Vergi Mahkemesinin 29.12.2005 tarih ve E:2005/127, K:2005/623 sayılı kararının; ilan ve reklamın özel mülke özel direk dikilmek suretiyle yapıldığı, ilanın 5216 sayılı Yasa'nın 23/e maddesinde belirtilen yerlerde olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Cevap verilmemiştir.

Danıştay Savcısı Yakup Kaya'nın Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde vergiye ilişkin olarak ileri sürülen temyiz sebepleri mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

İlan asma ve tahsis ücretine gelince, olayda yükümlünün hizmet talebinde bulunduğuna veya idarenin ilan asma, bakım, tahsis hizmeti verdiğine dair bir tespit olmadığından ücrette yasaya uyarlık bulunmamaktadır. Bu nedenlerle mahkeme kararının vergiye ilişkin kısmının onanması, ücrete ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Tetkik Hakimi Gönül Sayın'ın Düşüncesi : 5216 sayılı Yasa'da binaların bahçesine özel mülke dikili direklerde asılı ilan ve reklam panolarının vergileri için herhangi bir hüküm tesis edilmemiş ise de, bu ilan ve reklamların meydan, anayol veya caddeye cepheli alanlarda olması durumunda bunların vergilerinin de Büyükşehir belediyelerine ödenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde beyannamelerin kabulünde veya vergilerin tahsilinde Büyükşehir belediyeleri ile ilçe belediyeleri arasında yetki uyuşmazlıkları sözkonusu olacaktır. İlan asma tahsis ücretine gelince; olayda asma tahsis hizmeti verildiği yönünde bir tespit olmadığından ücrette yasal isabet bulunmamaktadır. Bu nedenlerle mahkeme kararının vergiye ilişkin kısmının onanması ücrete ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü: Uyuşmazlıkta, davacı şirket adına 2005 yılına ilişkin olarak tarh edilen ilan ve reklam vergisi, damga vergisi ile asma tahsis ücretinin kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

23.7.2004 tarihinde 3030 sayılı Yasa'yı yürürlükten kaldırarak yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun 7. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde; Büyükşehir Belediyesinin yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı sağlamak, kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak, ilan ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek, meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaralan ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek görev ve sorumluluğunun Büyükşehir belediyelerine ait olduğu, aynı Yasanın 23. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde de; 7 nci maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen alanlar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her türlü ilan ve reklamların vergileri ile asma tahsis ve bakım ücretlerinin Büyükşehir belediyelerinin gelirleri arasında olduğu hükme bağlanmıştır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesinde ise; belediyelerin bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkili oldukları belirtilmiştir.

5216 sayılı Yasanın amacı 1. maddesinde, Büyükşehir belediyesi yönetiminin hukuki statüsünü düzenlenmek, hizmetlerin planlı, programlı, etkin, verimli ve uyum içinde yürütülmesini sağlamak olarak belirtilmiş, Yasada belediyelerin gelirlerine ilişkin yeni bir düzenlemeye yer verilmemiş, Büyükşehir belediyeleri ile ilçe ve ilk kademe belediyelerinin görev, yetki ve sorumlulukları sayılarak ve mahali hizmetlerin gerçekleştirilebilmesi için genel bütçe vergi gelirleri ile belediye gelirlerinin ne şekilde taksim edileceği belirtilerek Büyükşehir belediyeleri ile ilçe ve ilk kademe belediyeleri arasında ortaya çıkabilecek görev, yetki ve gelir uyuşmazlıklarının önlenmesi amaçlanmıştır.

Yasaya göre Büyükşehir Belediyesinin yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve anayollar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her türlü ilan ve reklamların hem vergilerini, hem de asma tahsis ve bakım ücretlerini Büyükşehir Belediyeleri almaya yetkilidir.

Bunun dışında ana arterde olsa bile yol kenarındaki binaların ana caddeye cephesi olmayan yüzlerine, özel mülke konu bahçe, arsa veya araziye dikilen direklere ya da panolara konulan reklamların vergileri ise ilçe veya ilk kademe belediyelerince alınacaktır.

Büyükşehir Belediyeleri Yasa'da belirtilen alanlardaki ilan ve reklamlardan asma tahsis ve bakım ücreti almaya yetkili ise de 5216 sayılı Yasa belediye gelirlerini de düzenleyen gelir yasası niteliğinde olmadığından ve yasada ücretin ne şekilde, hangi şartlarda alınacağına dair bir düzenleme bulunmadığından, asma tahsis ve bakım ücretinin 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesi uyarınca hizmet karşılığı olarak belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre alınması mümkündür.

Bu durumda asma tahsis ve bakım ücreti istenebilmesi için ilgilinin isteğine bağlı olarak ilan ve reklam konulan yerin ana arterde veya belediyenin özel mülkü olması nedeniyle belediyece tahsis edilmesi veya ilan ve reklamın asma ve bakım hizmetinin belediyece yapılması gerekmektedir.

Ancak Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı sağlamak kanun gereği Büyükşehir belediyelerinin görevi olduğundan bu yerlere, bu yerlerde bulunan panolara, ağaçlara, belediyeye ait otobüs duraklarına, çöp kutularına, büfelere veya bu yerlere dikilen direklere asılacak ilan ve reklamlardan tahsis bakım ücreti alınabilmesi için ilgilinin belediyeden herhangi bir hizmet talebinde bulunması gerekmemektedir.

Dosyanın incelenmesinden, ana artere cepheli özel mülk üzerinde davacı şirkete ait 7 adet totem bulunduğunun yoklama ile tespiti üzerine ilan ve reklam vergisi ile asma tahsis ücreti istenildiği anlaşılmıştır.

Özel mülke dikili direkte bulunan ilan ve reklamlar için bu yerin 5216 sayılı Yasanın 23. maddesinin (e) bendinde sayılan yerlerden olmaması nedeniyle Büyükşehir belediyesinin anılan madde hükmü uyarınca vergi ve ücret isteme yetkisi bulunmadığından, vergi ile ücrette yasal isabet görülmemiştir..

Kaldı ki sözkonusu ilan ve reklamların asma ve bakım hizmetinin davalı idarece yapıldığına dair bir tespit olmadığı gibi yükümlü tarafından da belediyeden herhangi bir hizmet talebinde bulunulmamıştır.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, Samsun Vergi Mahkemesinin 29.12.2005 tarih ve E:2005/127, K:2005/623 sayılı kararının bozulmasına 29.5.2007 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY Temyizde ileri sürülen iddialar Mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden temyiz isteminin reddi gerekeceği görüşü ile karara katılmıyorum.

X- KARŞI OY Temyizde ileri sürülen iddialar Mahkeme kararının vergiye ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin vergiye yönelik kısmının reddi gerekeceği görüşü ile kararın bu kısmına katılmıyorum.