Vergi Borcu Sebebiyle Şirket Adına Malvarlığı Araştırması Yapılmadan Ortağa Karşı Düzenlenen Ödeme Emrinin İptali Gerekir

İSTEMİN KONUSU : 

... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacının ortağı olduğu ... Gıda Pet. Mad. Tur. İnş. San. ve Tic. Limited Şirketi'nden tahsil edilemeyen amme alacaklarının tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ... tarih ve ..., ..., ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; asıl borçlu şirket yönünden haciz varakalarının bir kısmının davacı adına düzenlenen ödeme emrinden sonra düzenlendiği, asıl borçlu şirket adına malvarlığı araştırmalarının da dava konusu ödeme emirleri düzenlendikten sonra yapıldığı, bu haliyle şirkete ait vergi borcunun şirket malvarlığından karşılanıp karşılanmadığı ya da ne kadarının karşılandığı ortaya konulmadan davacı adına ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; Mahkeme kararının ... tarih, ... sayılı ödeme emrinin 1. ve 2. satırında yer alan 2017/04-06 dönem damga vergileri, 7. satırında yer alan 2017/6 dönem damga vergisi, 10. satırda yer alan 2017/7 dönem damga vergisi, 5. satırında yer alan 2016 yılı kurumlar vergisi ile 14. satırda yer alan katma değer vergisinin iptaline ilişkin hüküm fıkrasının dayandığı hukuki ve kanuni nedenler yerinde görüldüğünden bu kısım yönünden istinaf isteminin reddine; ... tarih ve ... ,..., ... nolu ödeme emirleri ile ... nolu ödeme emrinin yukarıda yer verilen satırları dışında kalan kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına gelince; asıl borçlu şirket yönünden haciz varakalarının bir kısmının davacı adına düzenlenen ödeme emrinden önce düzenlendiği, ancak asıl borçlu şirket hakkında bankalar nezdinde malvarlığı araştırmaları yapıldığı hususu davalı idarece ortaya konulmadığından, şirket hakkındaki malvarlığı araştırması usulünce yapılıp tamamlanmadan, amme alacağının asıl borçlu şirketten tahsil imkanı kalmadığının kabulü mümkün olmadığından, davacı adına şirket ortağı sıfatıyla düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle istinaf isteminin kısmen reddine, kısmen gerekçeli reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :

Yapılan işlemlerin yerinde ve hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :

Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ :

Davacı adına düzenlenen ..., ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ... ..., ... plaka numaralı amme alacakları dışında kalan amme alacakları yönünden, asıl borçlu şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin usulüne uygun tebliğ edildiği ortaya konulamadığından temyiz isteminin bu gerekçeyle reddi; diğer kısımları yönünden usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısımlarının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un “Ödeme Emri” başlıklı 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, “Ödeme Emrine İtiraz” başlıklı 58. maddesinde, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hususlarında 7 gün içinde dava açabileceği düzenlenmiştir.

Aynı Kanun'un "Limited Şirketlerin Amme Borçları" başlıklı 35. maddesinde; limited şirket ortaklarının şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olacağı ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulacakları bildirilmiş, ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahısların devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulacağı, amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahısların, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulacağı hükme bağlanmıştır.

Yukarıda anılan düzenlemelerde, tüzel kişiliğe sahip şirketlerin ödenmeyen veya tahsili olanaksız kalan amme alacağının, tüzel kişiliği temsil edenlerin ve ortakların malvarlığından alınacağı, ödeme emrinin ancak usulüne uygun olarak tarh, tahakkuk ve tebliğ aşamasından geçtiği halde vadesinde ödenmemesi suretiyle tahsili kabil hale gelen amme alacaklarının tahsili amacıyla düzenlenebileceği açıklanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden, davacının ortağı olduğu ... Gıda Pet. Mad. Yağ. Tur. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. adına kesinleştiği ileri sürülen amme alacağının tahsil ve takibi amacıyla asıl borçlu şirket adına ödeme emri düzenlenerek tebliğ edildiği, yapılan tebligata rağmen herhangi bir ödemede bulunulmaması ve yapılan malvarlığı araştırmasında da amme alacağının şirketten tahsiline imkan bulunmadığı ileri sürülerek, amme alacağının tahsili amacıyla davacı adına ortak sıfatıyla ... tarih ve ..., ..., ...ve ... sayılı dava konusu ödeme emirlerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.

Dava konusu ... , ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ..., ... plaka numaralı amme alacakları dışında kalan amme alacakları yönünden;

... sayılı ödeme emri muhteviyatı amme alacağının şirketten tahsili amacıyla düzenlenen ... sayılı ödeme emrinin asıl borçlu şirkete tebliğ edildiğine ilişkin tebliğ alındısının davalı idarece dosyaya sunulmadığı, yine dava konusu ... sayılı ödeme emrinin ..., ..., ... plaka numaralı amme alacakları dışında kalan amme alacaklarının ve dava konusu ... sayılı ödeme emri muhteviyatı amme alacaklarının şirketten tahsiline yönelik olarak düzenlenen ödeme emirleri ve tebliğ alındılarının dosyaya ibraz edilmediği görülmüş olup asıl borçlu şirket adına düzenlenen ödeme emrinin usulüne uygun olarak tebliğ edilip kesinleştirildiği hususu somut olarak ortaya konulamadığından davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinin bu kısımlarında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Dava konusu ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ..., ... plaka numaralı amme alacakları yönünden;

... sayılı ödeme emrinin ... plaka sayılı amme alacağının asıl borçlu şirket tarafından verilen 2016/4 dönemine ilişkin katma değer vergisi beyannamesi nedeniyle tahakkuk eden damga vergisine, ... ve ... plaka sayılı amme alacağı ile dava konusu ... sayılı ödeme emri muhteviyatı amme alacağının ise, şirket adına kesilen özel usulsüzlük cezalarına ilişkin olduğu, anılan amme alacaklarının tahsili amacıyla asıl borçlu şirket adına düzenlenen ..., ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin sırasıyla, 20/01/2017, 18/05/2016 ve 18/11/2014 tarihlerinde şirket adresinde çalışanına tebliğ edildiği, usulüne uygun yapılan tebligata rağmen herhangi bir ödemede bulunulmadığı ve ödeme emirlerine karşı dava açılmadığı, kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla şirket hakkında haciz kararı alınarak ... tarih ve ... sayılı, ... tarih ve ... sayılı, ... tarih ve ... sayılı haciz varakalarının düzenlendiği, yapılan malvarlığı araştırması neticesinde amme alacağının şirketten tahsil edilemeyeceğinin anlaşıldığı görülmüş olup, asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağının, ilgili dönemde ortak olan davacıdan tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinin bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

Temyiz isteminin kısmen kabul, kısmen reddine,

... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, ..., ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ..., ... plaka numaralı amme alacakları dışında kalan amme alacaklarına ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ve oybirliğiyle ONANMASINA,

Anılan Vergi Dava Dairesi kararının ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ... , ..., ... plaka numaralı amme alacaklarına ilişkin kısmının Üye ... ve Üye ... 'ın karşı oyu ile oyçokluğuyla BOZULMASINA,

Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 22/09/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY :

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususlar, temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının ... sayılı ödeme emri ile ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ..., ... plaka numaralı amme alacaklarına ilişkin kısmının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin bu kısım yönünden de reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyoruz.