Kıdem Tazminatının Ödenmesi Durumunda Haklı Fesih Yapıldığına İlişkin Savunma Yapılamaz

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı dava dilekçesinde özetle; 2001 yılından Temmuz 2010 tarihine kadar davalı işyerinde çalıştığını, davalı işverenin isteği üzerine hesabının kesildiğini ve işten ayrıldığını, kendisinin işten çıkarıldığını öğrenen personellerin, kendisinin işten çıkmasının ardından, kendisinin bilgi ve isteği dışında işi bıraktıklarını, İş-Kur'a işsizlik aylığı almak için başvurduğunda ise hakkında toplu işçi çıkarma hükümlerinin uygulandığını öğrendiğini, işsizlik sigortası alamadığı gibi başka bir işte çalışmakta da sorun yaşadığını, bu nedenle mağduriyetinin giderilmesi için İş Kanunu 29.madde şartlarını taşımayan ve amacına aykırı yapılmış işlemin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili şirkette departman müdürü olarak çalışmakta iken SGK işten çıkış kodları 29 sırada gösterilen ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle işten çıkarıldığından işten çıkarma sebebinin düzeltilemeyeceğini, davacının davasında haksız olduğunu reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı davacı yasal süresi içerisinde temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

Taraflara arasında davacı işçinin işten ayrılış bildirgesinde ayrılış kodunun niteliği açısından uyuşmazlık bulunmaktadır.

Davacı işçi iş akdi işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiği halde işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılış kodunun Sosyal Güvenlik Kurumu’na “29” olarak bildirildiğini, bu nedenle işsizlik ödeneğinden yararlanamadığını, buna ilişkin işlemin iptalini talep etmiştir. Davalı ise yapılan feshin haklı nedene dayandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

Somut olayda dosyada bulunan işten ayrılış bildirgesi incelendiğinde ayrılış kodunun “29” olarak bildirildiği, ayrılış tarihinin ise 23.07.2010 tarihi olduğu görülmektedir.

SGK işten ayrılış bildirgelerinde uygulanan kod sistemine göre “29” numaralı kod “işveren tarafından işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih” karşılığı olarak kullanılmaktadır.

Taraflar arasında aynı Mahkemenin 2011/173 Esas sırasında görülen alacak davasında; davacı işçi iş akdinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, bir kısım tazminat ve alacaklarının ödenmediğini iddia ederek dava açmıştır. Bu yargılama neticesinde Mahkemece davacının iş akdinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiği gerekçesi ile davacının ihbar tazminatının kabulüne karar verilmiştir.

Esasen her iki dosya da aynı fesih nedenine dayanmaktadır.

2011/173 esas sayılı dosyada feshe konu olay irdelendiğinde; davalı taraf feshe ilişkin savunmasını, davacının işyerinde bulunan bir kadınla ilişkisi nedeni ile yönetimle tartıştığı, kendi departmanında bulunan işçileri de kendisi ile birlikte çıkmaya zorlaması üzerine kurmuştur. Ancak davalı işveren tarafından dosyaya sunulan banka kayıtlarından davacı adına yatırılan 10.000 TL'nin açıklama kısmında "iş hukukundan haftalık izinler, fazla mesai, kıdem ve ihbar tazminatına mahsuben " şeklinde ibarenin bulunduğu, iş akdi haklı olarak feshedildiği savunulan işçiye kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmesinin savunma içeriği ile çeliştiği, dinlenen davalı tanık beyanlarının da fesih olgusu açısından birbiri ile çelişkili olduğu anlaşılmaktadır. Böylece feshin haklı nedene dayandığı işverence ispat edilememiş olup bu husus Mahkeme tarafından da hüküm altına alınmış, davacının iş akdinin kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanacak şekilde işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak sona erdirildiğine karar verilmiştir.

Yukarıda açıklandığı üzere Mahkemece 2011/173 Esas sayılı dosyada iş akdinin işverence haksız feshedildiği kabul edilmiş, davalının davacının birçok işçiyi kendisi ile birlikte işyerinden ayrılmaya zorladığına ilişkin savunmasına itibar edilmediği ortaya konulmuştur. Bu husus davalının temyizi üzerine Dairemizin 2012/32637 esas sayılı dosyasında incelenmiş, verilen karar hükmün usul ve yasaya uygun olması nedeni ile onanmıştır.

Aynı fesih konusuna ilişkin olarak yapılan iki yargılama neticesinin birinde işveren feshinin haklı olduğu diğerinde işveren feshinin haksız olduğu şeklinde çelişkili hüküm kurulması hatalıdır.

Davacının iş akdinin işveren tarafından feshedilmesinin haksız olduğu Dairemizce onanan Mahkemenin 2011/173 Esas, 2012/208 Karar sayılı ile sübut bulduğundan işverenin SGK. na yaptığı bildirim kendiliğinden hükümsüz hale gelmiştir. Başka bir deyişle bu davanın konusu kalmamıştır. Mahkemece her iki dosya birlikte değerlendirilerek "konusuz kalan talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmelidir. Bu nedenlerle Mahkemenin kararının bozulması gerekmiştir.

F) Sonuç:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 23.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.