Hizmet Tespiti Davalarında Üçüncü Kişi Bildirimleri Göz Ardı Edilemez!

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının murisinin 01.02.2016-01.06.2017 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Fer'i müdahil Kurum vekili özetle, davanın reddini talep etmiştir.

Davalı işveren cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacının ... eşi ...'ın davalıya ait 1096886.2601 sicil sayılı iş yerinde 24.08.2016-17.11.2016 tarihleri arasında hizmet akdine tabii olarak sigorta primine esas kazancın alt sınırından çalıştığının tespitine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.

Kararın gerekçesinde,

"Davacının ... eşi ...'ın uyuşmazlık konusu dönemde

-16.09.2015-12.04.2016 tarihleri arasında ...'e ait iş yerinde,

-10.06.2016- 17.08.2016 tarihleri arasında ...'ya ait iş yerinde,

-18.11.2016-07.01.2017 tarihleri arasında davalıya ait iş yerinde çalışmasının bulunduğu, işe giriş bildirgelerinin elektronik ortamda verildiği, -hizmet tespiti talep edilen dönemde yasa kapsamında olan bir iş yerinin var olduğu, ancak davacı murisinin çakışan çalışmalarının bulunduğu, davacı tarafından her ne kadar ... eşinin 01.02.2016 tarihinde davalıya ait iş yerinde işe başladığı iddiasında bulunulmuş ise de davacının ... eşinin 12.04.2016 tarihinde ...'e ait iş yerinden işten ayrıldığı, daha sonra da ...'ya ait iş yerinde çalıştığı, kamu tanıkları ... ile ...'nın davacının ... eşinin kendilerinden sonra işe başladıklarını beyan ettikleri, kamu tanığı ... ile ...'nün ise davacının ... eşi ile davalıya ait iş yerinde vefatına kadar yaklaşık 5-6 ay birlikte çalıştıklarını beyan ettikleri, bu durumda davacının ... eşinin ...'ya ait iş yerinden işten ayrıldıktan 1 hafta sonra 24.08.2016 davalıya ait iş yerinde çalışmaya başladığı, davacının ... eşinin davalıya ait iş yerinde 18.11.2016-07.01.2016 tarihleri arasındaki çalışmasının Kuruma bildirildiği, Kuruma bildirilen günlerin tespitinde hukuki yarar bulunmadığı, davacı tarafından her ne kadar ... eşinin 01.06.2017 tarihine kadar davalıya ait iş yerinde çalıştığı iddiasında bulunulmuş ise de davacının ... eşinin 06.01.2017 tarihinde vefat etmiş olması nedeniyle sonrasında herhangi bir çalışmasının bulunamayacağı, davalıya ait iş yerinden de 07.01.2017 tarihinde çıkışının verildiği hususları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının ... eşinin davalıya ait iş yerinde 24.08.2016-17.11.2016 tarihleri arasında hizmet akdine tabii olarak çalıştığı gerekçesiyle Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verildiğinin anlaşıldığı, verilen kararın yasal mevzuat ve yargı içtihatlarına uygun olduğu" belirtilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili özetle, davalının, davacının ... eşini farklı iş yerlerinde sigortalı gösterdiğini, gerçekte 01.02.2016 tarihinden ölünceye kadar davalı iş yerinde çalıştığını, ayrıca ücretinin alt sınırdan belirlenmesinin de kabul edilemeyeceğini, zira baklava ustalığının nitelikli bir meslek olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

Fer'i müdahil Kurum vekili özetle, davacının ... eşinin sigorta sicil dosyasının incelenmesinde tespiti istenen dönemlerde başka iş yerlerinde de çalışmalarının bulunduğunu, verilen kararın eksik inceleme ve araştırma neticesinde verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanun'un 79/10. ve 5510 sayılı Kanun'un 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.

Eldeki davada, dava dilekçesinde davacının ... eşinin 01.02.2016-01.06.2017 tarihleri arasında davalıya ait iş yerinde sürekli olarak çalıştığının belirtildiği, temyiz dilekçesinde de davalının, ... sigortalıyı başka iş yerlerinden Kuruma bildirdiğinin iddia edildiği, dosya kapsamından dava konusu dönem içerisinde dava dışı işverenler ... ile ...'ya ait iş yerlerinden ... sigortalıya ait bildirimlerin bulunduğu anlaşılmaktadır. O halde davacıdan söz konusu dava dışı iş yerlerindeki çalışmaların gerçek olup olmadığı, iptalini isteyip istemediği sorulmalı, iptalini istediği takdirde bu hususun dava dışı işverenlerin hak alanlarını ilgilendirmesi nedeniyle onlar da davaya dahil edilmeli, delilleri sorulup toplanmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.

Bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.