Borçlunun Ödeme Taahhüdünü İhlal Etmesi - Aynı Borçtan En Fazla 3 Ay Tazyik Hapsi Cezası Verilebileceği

Borçlunun ödeme şartını ihlal suçundan sanık ...’ın, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 340. maddesi gereğince 4 kez 3 aya kadar tazyik hapsi cezası ile cezalandırılmasına dair; ... İcra Ceza Mahkemesinin 08/03/2019 tarihli ve 2019/34 Esas, 2019/42 Karar sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii ... Asliye Ceza Mahkemesinin 06/05/2019 tarihli ve 2019/41 değişik iş sayılı kararı, ... İcra Ceza Mahkemesinin 08/03/2019 tarihli ve 2019/35 Esas, 2019/41 Karar sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii ... Asliye Ceza Mahkemesinin 12/11/2019 tarihli ve 2019/81 değişik iş sayılı kararını, ... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli ve 2019/5 Esas, 2019/36 Karar sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii ... Asliye Ceza Mahkemesinin 25/04/2019 tarihli ve 2019/33 değişik iş sayılı kararı,... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli ve 2019/54 Esas, 2019/78 Karar sayılı kararına yönelik itirazın kabulüne ve anılan kararın kaldırılmasına ilişkin mercii ... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararı aleyhine ... Bakanlığı'nın 14/09/2020 gün ve 94660652-105-07-1690-2020-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 02/10/2020 gün ve KYB- 2021/85980 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.

Anılan ihbarnamede;

... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararını müteakip, sanığın cezalandırılmasına dair ... İcra Ceza Mahkemesinin 22/11/2019 tarihli ve 2019/136 Esas, 2019/154 Karar sayılı kararının, ... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararının, kanun yararına bozulması halinde yok hükmünde olacağı değerlendirilerek yapılan incelemede;

Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 29/09/2009 tarihli ve 2009/16.HD-188 Esas, 2009/205 Karar sayılı ilâmında yer alan, ''... Hapsen tazyik yaptırımında amaç, bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak olduğundan, alt sınırdan belli bir ceza belirlenmesi gerekmemekte, yükümlülük yerine getirilene kadar ve en çok 3 ay süreyle kişinin yükümlülüğüne uygun davranması için zorlanması söz konusu olmaktadır... Ancak, ilk taksitin ödenmemesi üzerine 3 aya kadar hapsen tazyik kararının tamamının infazı halinde takip eden taksitlerin ödenmemesi durumunda artık borçlunun cezalandırılması olanağı kalmayacaktır. Bir başka anlatımla, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle maddede öngörülen cezanın tamamının infazı hâlinde, yaptırım uygulama olanağı kalmadığından, diğer taksitlerin ödenmemesi ayrıca bir taahhüdü ihlâl kabahatini oluşturmayacaktır... Zira, her bir taksit için ayrı ayrı hapsen tazyik kararı verilmesi halinde, bu kararların her biri infaz yeteneğine sahip olup, usulüne uygun bir şekilde kaldırılmadığı sürece, Yasanın aradığı en çok 3 aya kadar tazyik hapsi verilebileceği kuralını aşacak şekilde infaz edilmeleri söz konusu olabilecektir. Yerel Mahkemece yapılması gereken, borçlunun ilk taksiti ödememek suretiyle ödeme taahhüdüne aykırı davranması nedeniyle 3 aya kadar hapsen tazyikine ilişkin ilk hükmün infazını bekleyerek, eğer kabahatli, bu hapsen tazyik kararının yerine getirilmesinden sonra borcu öder ise, ödenmeyen diğer taksit yönünden kalan süre kadar hapsen tazyik kararı vermektir. Yerel Mahkemece, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmadan, son taksitin ödenmemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine, borçlunun yeniden 3 aya kadar hapsen tazyik ile cezalandırılması yasaya aykırı olup, kararın bu nedenle yasa yararına bozulması gerekirken, Özel Dairece yasa yararına bozma isteminin reddine karar verilmesi isabetli değildir.'' şeklindeki açıklamalar nazara alındığında;

2004 sayılı Kanun’un "Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde ceza" başlıklı 340. maddesinin "111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez." hükmü karşısında, aynı borç ilişkisi nedeniyle sanık hakkında bir defaya mahsus olmak üzere 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilebileceği,

Dosya kapsamına göre;

Borçlu sanığın alacaklısı ... Fide Çiçek Üretim ve Tic. A.Ş olan ... İcra Müdürlüğünün 2018/1879 Esas sayılı dosyası kapsamında vermiş olduğu toplam borcun 103.083,66 Türk lirası ve 30/11/2018, 30/12/2018, 30/01/2019 ve 28/02/2019 tarihli ödemeler olarak belirlenen 16/10/2018 tarihli taahhüde ilişkin borcunu ödemeyerek taahhüdü ihlâl etmesi eylemi nedeniyle, alacaklının ayrı şikayetleri üzerine, sanık hakkında aynı taahhüt nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli kararı ile cezalandırılmasına rağmen, sanık hakkında aynı taahhüt nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 2019/34, 2019/35 ve 2019/54 esaslarına kayden yapılan yargılama neticesinde de, bahse konu Ceza Genel Kurulu kararında belirtilen şekilde Mahkemesince önceden verilen hapsen tazyik kararının infaz edilip edilmediği araştırılmadan borçlunun tekrar 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verilmesinde,

... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli ve 2019/5 Esas, 2019/36 Karar sayılı kararının gerekçe ve başlık kısmında iki sanık olmasına rağmen hüküm kısmına sadece sanığın cezalandırılmasına karar verilerek çelişki oluşturulmasında,

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 271. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "İtiraz yerinde görülürse merci, aynı zamanda itiraz konusu hakkında da karar verir." şeklindeki düzenleme karşısında, ... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli kararına yapılan itiraz hakkında mercii Mahkemesince itirazın kabulüne karar verildikten sonra, itirazın konusu hakkında da bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinde, isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;

Kanun yararına bozma isteminin (1) no’lu nedeni yönünden yapılan incelemede;

Borçlu sanığın alacaklısı .... olan ... İcra Müdürlüğünün 2018/1879 esas sayılı dosyası kapsamında vermiş olduğu toplam borcun 103.083,66 Türk lirası ve 30/11/2018, 30/12/2018, 30/01/2019 ve 28/02/2019 tarihli ödemeler olarak belirlenen 16/10/2018 tarihli taahhüde ilişkin borcunu ödemeyerek taahhüdü ihlâl etmesi eylemi nedeniyle, alacaklının ayrı ayrı şikayette bulunduğu , sanık hakkında aynı taahhüt nedeniyle 30/11/2018 tarihli ilk taksiti ödememesi nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli 2019/5 Esas ve 2019/36 Karar sayılı kararı ile cezalandırıldığı ve sanık hakkında verilen 3 aya kadar tazyik hapsi cezasının infaz edilmiş olduğunun ... Cumhuriyet Başsavcılığı İlamat ve İnfaz Bürosu'nun 2019/68 tazyik hapsi nolu ve 12/10/2020 tarihli yazı içeriğinden anlaşılması karşısında, sanık hakkında aynı taahhüt nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 2019/34, 2019/35 ve 2019/54 esaslarına kayden yapılan yargılama neticesinde de, aynı borç ilişkisi nedeniyle farklı tarihli taksitler için sanık hakkında ayrı ayrı 3 aya kadar tazyik hapsine karar verildiği görülmüş olup, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 29/09/2009 tarihli ve 2009/16.HD-188 Esas, 2009/205 Karar sayılı ilâmında da belirtildiği üzere; ''... Hapsen tazyik yaptırımında amaç, bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak olduğundan, alt sınırdan belli bir ceza belirlenmesi gerekmemekte, yükümlülük yerine getirilene kadar ve en çok 3 ay süreyle kişinin yükümlülüğüne uygun davranması için zorlanması söz konusu olmaktadır... Ancak, ilk taksitin ödenmemesi üzerine 3 aya kadar

hapsen tazyik kararının tamamının infazı halinde takip eden taksitlerin ödenmemesi durumunda artık borçlunun cezalandırılması olanağı kalmayacaktır. Bir başka anlatımla, ilk taksitin ödenmemesi nedeniyle maddede öngörülen cezanın tamamının infazı hâlinde, yaptırım uygulama olanağı kalmadığından, diğer taksitlerin ödenmemesi ayrıca bir taahhüdü ihlâl kabahatini oluşturmayacaktır.

Sanık hakkında 30/11/2018 tarihli ilk taksiti ödememesi nedeniyle ... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli 2019/5 Esas ve 2019/36 Karar sayılı kararı ile verilen 3 aya kadar tazyik hapsi cezasının infaz edilmiş olduğu anlaşıldığından , ... İcra Ceza Mahkemesinin 08/03/2019 tarihli ve 2019/34 Esas, 2019/42 Karar sayılı, ... İcra Ceza Mahkemesinin 08/03/2019 tarihli ve 2019/35 Esas, 2019/41 sayılı, ... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli ve 2019/54 Esas, 2019/78 Karar sayılı kararı ile borçlunun tekrar ayrı ayrı 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verilmesi isabetsiz olduğundan, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin (1) no’lu bendi açısından ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, ... Asliye Ceza Mahkemesinin 06/05/2019 tarihli ve 2019/41 değişik iş sayılı kararı, ... Asliye Ceza Mahkemesinin 12/11/2019 tarihli ve 2019/81 değişik iş sayılı kararı ile ... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararlarının, CMK’nın 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanık hakkında borçlunun ödeme şartını ihlal eyleminden dolayı hükmolunan tazyik hapsi cezalarının ayrı ayrı kaldırılmasına, ... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli ve 2019/54 Esas, 2019/78 Karar sayılı kararına yönelik bu eylemle ilgili olarak sanık hakkında tazyik hapsi infaz edilmekte ise salıverilmesine;

Kanun yararına bozma isteminin (2) no’lu nedeni yönünden yapılan incelemede;

... İcra Ceza Mahkemesinin 15/02/2019 tarihli ve 2019/5 Esas, 2019/36 Karar sayılı kararının gerekçe ve başlık kısmında iki sanık olmasına rağmen hüküm kısmına sadece sanığın cezalandırılmasına karar verilerek çelişki oluşturulması isabetsiz olduğundan, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin (2) no’lu bendi açısından ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, hükmün bu nedenle CMK’nın 309/4. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden aynı Kanun'un 322. maddesinin verdiği yetkiye dayanarak karar verilmesi mümkün bulunduğundan, hüküm fıkrasındaki 1 nolu bendin “... Sanığın ” kısmının çıkarılarak “ ...Sanıkların ” ibaresi eklenmek suretiyle DÜZELTİLMESİNE,

Kanun yararına bozma isteminin (3) no’lu nedeni yönünden yapılan incelemede;

... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli 2019/54 Esas ve 2019/78 sayılı kararına yapılan itiraz hakkında mercii ... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararı ile itirazın kabulüne karar verildikten sonra, itirazın konusu hakkında da bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinde, isabet görülmemiş ise de; iş bu kararın 1 nolu bendinde ... İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2019 tarihli ve 2019/54 Esas, 2019/78 Karar sayılı kararı ile sanık hakkında borçlunun ödeme şartını ihlal eyleminden dolayı hükmolunan tazyik hapsi cezasının kaldırılmasına dair karar verilmiş olduğu ve ... Asliye Ceza Mahkemesinin 30/07/2019 tarihli ve 2019/56 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulmuş olduğu anlaşıldığından, bu aşamada bu yönden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 09/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.