Trafik Kazasından Kaynaklanan Ölüm Nedeniyle Destekten Yoksun Kalma Tazminat İsteminde Ahlaki Görevin İfası Niteliğinde Olan Taşımanın Hatır Taşıması Olarak Değerlendirilemeyeceği
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi
Esas No : 2016/10232
Karar No : 2019/4457
Karar Tarihi : 2019-04-10





Davacılar vekili; davacıların murisi F.A.ın 20.07.2013 tarihinde meydana gelen tek taraflı trafik kazası sonucunda yolcu olarak bulunduğu davalı G. Sigorta A.Ş. tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalanmış araçta vefat ettiğini, davalı tarafından 23.08.2013 tarihinde tanzim edilen ibranameye dayanarak davacılara 100.008,00 TL ödeme yapıldığını ve ödenen tazminat miktarının yetersiz olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı İb.A. için 3.000,00, davacı Fe.A. için 1.000,00 TL ve İ.A. için 1.000,00 TL olmak üzere toplam 5.000,00 TL bakiye destek tazminatının kaza tarihi 20.07.2013'den itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davacılar vekili; 19.02.2016 tarihli dilekçe ile dava değerini İb.A. için 74.080,16 TL, Fe.A. için 7.967,82 TL ve İ.A. için 16.517,38 TL olarak ıslah etmiştir.

Davalı vekili; müteveffa F.A.'ın varisi İb.A.a 78.720,00 TL, Fe.A.'a 8.002,00 TL ve İ.A.'a 13.286,00 TL olmak üzere toplam 100.008,00 TL'nin 29.08.2013 tarihinde ibraname karşılığında ödendiğini ve davalı şirketin sorumluluğunun kalmadığını, tazminat hesaplanmasının yapılması durumunda davalı şirket tarafından  yapılan ödemenin güncellenmesi gerektiğini, davacıların murisinin takması zorunlu olan emniyet kemerini takmadığı için müterafik kusurunun ve hatır taşıması indiriminin tazminat hesabından düşülmesi gerektiğini ve dava tarihinden yasal faiz talep edilebileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacı İb.A. için takdiren 23.026,88 TL, davacı Fe.A. için takdiren 2.646,94 TL ve davacı İ.A. için 6.536,30 TL olmak üzere toplam 32.210,12 TL destekten yoksun kalma tazminatının poliçede sorumlu olduğu miktarla sınırlı kalmak üzere ve kısmi ödeme tarihi olan 29.08.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden alınarak davacılara verilmesine, davacıların fazlaya ilişkin istemlerinin reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminat istemine ilişkindir.

Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 sayılı TBK'nin 51. maddesi (818 sayılı BK'nin 43.) uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz  edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi, indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.

Somut olayda, davaya konu ceza dosyasındaki beyanlardan destek F.A.ın yolcusu olduğu araç sürücüsü İb.D.'nin ablası olduğu ve olay günü gittikleri bir cenazeden dönüş için yola çıktıkları anlaşılmaktadır.

Bu hususlar göz önüne alındığında, ahlaki görevin ifası niteliğinde olan söz konusu taşımanın hatır taşıması olarak değerlendirilemeyeceği açıktır. Bu itibarla, ifade olunan hususlar dikkate alınarak, olayda hatır taşıması söz konusu olmadığından, 6098 sayılı TBK'nin 51. maddesi (818 sayılı BK'nin 43.) gereğince tazminattan hatır taşıması nedeniyle indirim yapılmaması gerekirken, hatalı değerlendirmeyle %30 oranında hatır taşıması indirimi yapılması isabetli görülmemiştir.

2-) Bozma sebep ve şekline göre, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile verilen hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle  bozma neden ve şekline göre davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 10/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.