Trafik Kazasından Kaynaklanan Cismani Zarar Nedeniyle Maddi Tazminat İsteminde Hatır Taşıması
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi
Esas No : 2016/14467
Karar No : 2019/6014
Karar Tarihi : 2019-05-14





Davacı vekili, 05/05/2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında asli kusurlu ... 'nun sürücüsü olduğu sigorta poliçesi bulunmayan motorsiklet ile tali kusurlu olan ... 'nın kullandığı kamyonetin karıştığı kazada motorsiklette yolcu konumundaki davacının daimi sakat kaldığını, davalı ...'nın ... Yönetmeliği'nin 9. maddesi gereğince trafik sigortası yaptırmamış, işletenlerin neden olduğu bedensel zararlar için kişi başına sakatlık halinde kaza tarihi itibariyle trafik sigorta limiti olan 175.000,00 TL bedeni teminat sağladığını, aynı zamanda diğer davalı ...Ş.'nde kamyonetin sigortacısı olması nedeniyle ZMMS gereğince sigorta limiti dahilinde sorumlu olduğunu beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 3.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan sorumluluklarına göre tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın kabulü ile 10.962,00-TL'nin davalıların kusur oranları dikkate alınarak 8.769,60-TL'sinin davalı ... Hesabından 14/06/2013 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte geri kalan 2.192,40-TL'nin 20/06/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte Sompo Japan A.Ş'den tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Dava trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.

818 sayılı Borçlar Kanunu'nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş;"Tazminatın tenkisi" başlıklı 44.maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.

Somut olayda davacının yolcu olarak bulunduğu motor sürücüsü ...'nun trafik kazası tespit tutanağına göre sürücü belgesinin olmadığı ve ayrıca ceza dosyası içeriğine göre de 117 mg/dl alkollü olduğu ayrıca; Adli Tıp Kurumu raporunda davacının kaza nedeniyle travmatik beyin kanaması geçirdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda tam kusura göre hesap yapılarak, alkollü ve ehliyetsiz sürücünün aracına bilerek binmek ve kask takmamadan dolayı müterafık kusur indiriminin değerlendirilmesi gerekmektedir.

Diğer yönden; davalı tarafça hatır taşıması savunmasında bulunulmuştur. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK.’nun 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hâkim, tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. O halde mahkemece, bu savunma üzerinde durularak, taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları göz önüne alınarak araştırma ve inceleme yapılması gerekmekte olup davalının savunmasına itibar edilmeyerek ve karar yerinde tartışılmayarak hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.

Bu durumda mahkemece davalının müterafik kusur ve hatır taşıması savunmaları üzerinde durularak ve tarafların delilleri toplanarak kaza tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı BK'nun 43. ve 44. maddesi uyarınca tazminattan indirim yapılması gerekip gerekmediği hususu karar yerinde tartışılıp değerlendirilerek, kabul edilmesi halinde hatır taşıması ve müterafık kusur için ayrı ayrı %20 oranında indirim yapılması gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile verilen hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Hesabına geri verilmesine 14/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.