Yargıtay 17. Hukuk Dairesi
Davacı vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı oldukları araçların sebep olduğu kazada, davacının ağır biçimde yaralanıp işgöremez hale geldiğini, oluşan cismani zarar nedeniyle manevi zarara uğradığını belirterek belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 3.000,00 TL. maddi tazminatın ve zararın kapsam ile boyutuna göre miktarı bildirilecek manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş; yargılamanın devamı sırasında davacının ölümü üzerine, mirasçıları adına davaya devam edilip 18.02.2016 tarihli artırım dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 14.473,68 TL'ye yükseltmiş ve 15.000,00 TL. manevi tazminatın da tahsilini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili ile davalı ... Tur. A.Ş. vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kabulü ile 6.768,25 TL. geçici işgöremezlik ve 7.705,43 TL. sürekli işgöremezlik zararı olmak üzere toplam 14.473,68 TL. maddi tazminatın davalı ... yönünden dava ve diğer davalılar yönünden kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline;
herbir davacı için 5.000,00 TL. olmak üzere toplam 15.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Tur. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 109/2. maddesi gereği uzamış ceza zamanaşımı süresi içinde davanın açılmış ve bedel artırımının yapılmış olmasına; yargılamanın devamı sırasında ölen davacı ...'ın, uzman bilirkişi heyeti tarafından belirlenen 9 aylık iyileşme süresi için geçici işgöremezlik tazminatı ve bu sürenin bitiminden ölümün gerçekleştiği tarihe kadar da sürekli işgücü kaybı tazminatının hesaplandığı raporun hükme esas alınmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalı ...Tur. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf, harca esas dava değerini 3.000,00 TL. göstermek suretiyle ve belirsiz alacak davası olarak açtığı davada, taleplerini ayrıştırmadan maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuş; sorumluluk ve maddi zararın kapsamının belirlenmesinden sonra, talep edilen manevi tazminat miktarlarını bildireceklerini dava dilekçesinde ifade etmiş; mahkeme tarafından verilen süre üzerine de 18.02.2016 tarihli "maddi tazminat yönünden bedel artırımı ve manevi tazminat talebinin bildirilmesi dilekçesinde" 14.473,68 TL. maddi tazminat ve toplam 15.000,00 TL. manevi tazminatın tahsilini istediklerini bildirmiş; daha sonra verdiği talep açıklama dilekçesiyle, ölen davacının mirasçısı olan herbir dahili davacı için 5.000,00 TL. manevi tazminat talep etmiştir. Mahkeme ise, davacı yanın anılan dilekçelerindeki maddi ve manevi tazminat miktarlarını hüküm altına almıştır.
6100 sayılı HMK'nın 107/1-2. maddesinde, belirsiz alacak davasının mahiyeti ile bu davanın açılmasının şartları düzenlenmiş olup, bir alacağın belirsiz alacak davasına konu edilebilmesi için, alacağın miktarının tam ve kesin olarak belirlenmesinin mümkün olmaması gereklidir.
Manevi tazminat, kişinin haksız eylem sonucu duyduğu acı ve elemin giderilmesini amaçladığı için, zarar gören kişi, öngördüğü miktarı belirleyerek istemde bulunabilir. Manevi zarar, haksız eylemin sonucunda, uğranılan kişilik değerlerindeki azalmanın karşılığı olduğu ve zarar gören tarafından da takdir ve tayin edilebilir bulunduğu için birden fazla bölümler halinde istenemez. Bu tazminat, bizzat yaşananın acı ve elemin karşılığı olduğu için, haksız eylemin meydana geldiği anda gerçekleşir. Acı ve elemin bölünerek bir kısmının açılacak kısmi dava ile, kalanının açılacak başka bir davada talep edilmesi, manevi tazminatın özüne ve işlevine aykırı düşer (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 01.03.2006 tarih ve ... E, 2006/26 K. sayılı ilamı). Yerleşik Yargıtay uygulamalarında, manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği ilkesi kabul edilmiş olup, manevi tazminatın anılan mahiyeti de dikkate alındığında, belirsiz alacak davasına konu edilebilmesi, kısmi dava olarak açılıp sonradan miktarının artırılması mümkün değildir.
Bu durumda mahkemece; davacı tarafın dava dilekçesi ile talep ettiği 3.000,00 TL'lik bedelin ne kadarının maddi tazminat ve ne kadarının manevi tazminat olduğu, bildirilecek toplam manevi tazminattan herbir davacı için istenen tutarın ne kadar olduğu konularında açıklama yapması için davacı yana uygun bir süre verilmesi; manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği ilkesi gereği, adı ne olursa olsun (talep açıklama, ıslah, talep artırımı) sonradan verilecek bir dilekçeyle, dava dilekçesinde bildirilen manevi tazminat tutarının artırılamayacağı dikkate alınmak suretiyle, manevi tazminat için değerlendirme yapılıp hüküm tesisi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Tur. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Tur. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı Babur Aslan Tur. A.Ş'ye geri verilmesine 20/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.