Tacir Vekilince Yapılan Usulsüzlüklerden Tacir Sorumlu Değildir
Yargıtay 15. Ceza Dairesi
Esas No : 2017/14361
Karar No : 2019/6134
Karar Tarihi : 2019-05-22





2- Sanıklar ..., ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması

3- Sanıklar ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan beraat

4- Sanıklar ... ve ... hakkındaresmi belgede sahtecilik suçundan beraat

5- Sanıklar ..., ... ve ... hakkında TCK'nın 204/1, 43/1, 62 ve 53/1-2-3. maddeleri gereğince mahkumiyet ... ve ... müdafiileri, sanık ...

Sanıklar ..., ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan, sanıklar ... ve ... hakkında ise görevi kötüye kullanma suçundan (değişen suç vasfı nedeniyle) verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararlar katılan vekili, sanıklar ..., ... ve ... müdafiileri ile sanık ... tarafından; sanıklar ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan; sanıklar ... ve ... hakkında ise resmi belgede sahtecilik suçundan verilen beraat hükümleri katılan vekili tarafından; sanıklar ..., ... ve ... hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan verilen mahkumiyet hükümleri sanıklar ... ile ... müdafiileri ve sanık ... tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü;

Gerekçeli karar başlığında “2007” olarak yanlış gösterilen suç tarihinin, sahte reçetelerin kuruma fatura edildiği “28/01/2008” tarihi olarak mahallince düzeltilmesi mümkün görülmüştür.

Sanıklardan ...’nun ... Eczanesinin sahibi olduğu, sanık ...’ın 30/10/2007 tarihli vekaletname ile sanık ...’yı kanuni vekil olarak tayin ettiği ve sanık ...’in bu vekaletnameye istinaden eczaneyi işlettiği, sanık ...’ın, eczanede kullanmak üzere değişik kişilerden sağlık karneleri ve yeşil kartlar temin ettiği, eczane işleten sanıkların bu sağlık karnesi ve yeşil kartların orjinal sayfalarını kopartıp doktorlar ... ve T... ...tarafından düzenlenmiş gibi sahte reçeteler düzenledikleri, reçeteleri faturaya bağlayarak İl Sağlık Müdürlüğü’ne gönderdikleri, İl Sağlık Müdürlüğü reçete kontrol komisyonu üyeleri olan sanıklar ... ve ... tarafından kontrol edilen reçetelerin kontrol tutanağı düzenlenerek imzalandıktan sonra İl Sağlık Müdürlüğü İdari ve Mali İşlemler Müdürlüğü’ne gönderildiği, o dönemde İdari ve Mali İşlemler Müdürlüğü görevini yapan gerçekleştirme görevlisi sanık ... tarafından tahakkuka bağlanarak imzalandığı, daha sonra tahakkuk evrakının harcama yetkilisi olarak imzalanmak üzere İl Sağlık müdür vekili sanık ...’na gönderildiği, imzalanan 3 adet ödeme emri belgesi ve ekindeki 907 adet reçete ... Eczanesine ödenmek üzere son olarak Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne gönderildiği, Muhasebe Müdürlüğünce söz konusu 3 adet ödeme belgesi ekinde yer alan reçetelerin çok yüksek tutarda majistiral ilaç içerdiğinin tespit edildiği, ödeme emri belgelerinin usulüne uygun olarak düzenlenmeyen reçete ve faturalara dayanması nedeniyle Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünce ödeme yapılmadığı,

Ödeme emri belgeleri ve faturaların ekinde yer alan reçete listelerinde 904 adet reçetenin kaydının bulunduğu, 28/01/2008 tarih ve 24038 sayılı fatura ekinde yer alan ... ve ... işlem numaralı reçetelerin listede görülmesine rağmen ödeme emri ekinde yer almadığı, 5 adet reçetenin ekli listede olmamasına rağmen ödeme emri belgesi ekinde yer aldığı, bu reçetelerden 660 tanesinin majistiral ilaç (hekimin formülünü yazarak, eczacının da mesleki bilgisini kullanarak eczane laboratuvarında ürettikleri maddeler) içerdiği, majistiral ilaç içeren reçetelerde 206 adedinin Dr. ...'nın, 454 adedinin de Dr. ...'in kaşe ve imzalarını taşıdığı, 907 adet reçeteden 660 tanesinin rivanol toz, vitamin B12 toz maddelerinden oluşan majistiral ilaç içerdiği, söz konusu reçetelerin içerdiği majistiral ilaç toplamının Rivanol Toz 52.096 gr, Vitamin B12 toz 41740 gr olmak üzere toplam 93.836 gr olduğu,

Dr. ... ve Dr. ...'nın kaşe ve imzalarını taşıyan reçetelerden 374 tanesinin toplam 158 kişi adına düzenlendiği, yani aynı kişilere iki defa yada daha fazla aynı içerikte majistiral ilaç içeren reçeteler düzenlendiği, söz konusu reçetelerin bir kısmının aynı hastaya aynı tarihte düzenlendiği,

Reçetelerde Rivanol Toz ve Vitamin B12 Toz reçete edildiği, reçeteler üzerinde yapılan incelemede bir çoğunda yazılmış olan tanı ile ilaçlar arasında uyumsuzluk bulunduğu, reçetelerin tanı için ayrılan kısımlarında; depresyon, hipertansiyon, tomsillit, grip, astım, parazitoz, alerji, anemi, akut gastroenterid, alt solunum yolu enfeksiyon gibi teşhisler yazıldığı, bahsi geçen teşhislerin hiç birinde Rivanol Toz ve Vitamin B12 Toz maddelerin etken olmadığı,

Maliye Bakanlığın'ca yayınlanarak 15/06/2007 tarihinde yürürlüğe giren 8 sıra nolu tedavi yardımına ilişkin uygulama tebliğinin ayaktan tedavilerde reçetelerin düzenlenmesi başlıklı 12.1.1 maddesine aykırı olarak inceleme konusu olan ve Dr. ...'in kaşesini taşıyan reçetelerden 146 adetinin doktor imzasının, 139 adetinde protokol numarasının bulunmadığı, 21 adet reçetede tanının hiç yazılmadığı, reçetelerde yazılmış olan majistiral ilaç içerikleri ile ilgili olarak yukarıda zikredilen tebliğe aykırı olarak kullanım dozunun kesin olarak belirtilmediği, majistiral ilaç dozunun çok yüksek oranda olduğu, bu kadar yüksek dozda ilaç yazılmasına rağmen bir çok hastaya kısa süre veya aynı gün içerisinde ikinci veya üçüncü defa aynı ilaç yazıldığı,

Reçetelerden 206 tanesinde kaşesi ve imzası bulunan Dr. ...'nın ... Sağlık Ocağında görev yaptığı ... Sağlık Ocağına ait protokol defterinde söz konusu reçetelere ait herhangi bir kayda rastlanılmadığı, ... Köyü Sağlık Ocağına ait 2007 yılında kullanılmış protokol defterinin istenildiği, İl Sağlık Müdürlüğünce 07/04/2008 tarih ve 2300 sayılı yazı ile söz konusu defterin getirildiği sırada kaza sonucu kaybolduğunun bildirildiği,

Dr. ...'in kaşe ve imzalarını taşıyan 454 adet reçetenin 8 adetinin Dr. ...'in ... Sağlık Ocağından ayrılışının yapıldığı 28/11/2007 tarihinden sonra, 6 adetinin ise resmi izinli olduğu 08/10/2007 ile 12/10/2007 tarihleri arasında düzenlendiği, Dr. ...'in kaşe ve imzalarını taşıyan reçetelerin protokol numaraları arasında uyumsuzluk bulunduğu, bu reçetelerden 139 tanesinde protokol numarası yazılmadığı, bir çok reçetede aynı protokol numaraları kullanıldığı, bazı protokol numaralarının tarihleri ile birlikte ardışık olarak artmadığı, kendi arasında tutarsızlık gösterdiği, aynı doktor tarafından Sağlık Ocağında veya sağlık taramalarında muayene edilen hastaların her birinin kaydının aynı protokol defterine yapıldığı, her hasta için bir adet protokol numarası verilmesi gerektiği göz önüne alındığında ... kaşe ve imzalarını taşıyan reçetelerin protokol numarası arasındaki uyumsuzluğun reçetelerin Sağlık Ocağında veya sağlık taramalarında fiilen muayene edilen hastaların tedavisi için düzenlenmediğini gösterdiği,

... Eczanesi'nin kuruluş tarihinden itibaren hesaplarını gösteren evrakların incelendiği, ... Eczanesi tarafından faturaya bağlanan reçetelerin toplamında 41.400 gr. Rivanol toz, 51,686 gr Vitamin B12 Toz olduğu, bu bağlamda eczanenin söz konusu majistiral ilaç içeriklerinin büyük bir kısmını hiç temin etmediği, eczane kaydı ve hesaplarına girişi yapılmayan söz konusu ilaçların eczane tarafından hastalara verilmiş gibi gösterildiği, ancak fiilen hastalara bu ilaçların verilmediği,

Usulsüz olarak düzenlendiği tespit edilen reçetelerde adı geçen şahıslar ile birlikte ... Eczanesi çalışanı ve diploma sahibi olan sanıkların imza ve yazı örneklerinin alındığı, imza ve yazı örneklerinin mukayese yapılması için belgeler ile birlikte D...... Polis Kriminal Laboratuvar Amirliğine gönderildiği, D....... Polis Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğünün 05/06/2009 tarihli ekspertiz raporunda; suça konu reçeteler üzerindeki yazı, rakamlar ve doktorlar ... ve ...'nın adlarına atılı imzaların ... ve T.... T.... K......nın eli ürünü olmadıkları, 28/01/2008 tarihli 24033, 24035 ve 24038 sıra numaralı faturalardaki, Ziraat 47692071-5001 içerikli yazı, rakamlar ve ... Eczanesi ibareli kaşe izleri üzerindeki atılı bulunan imzaların sanık ...'nın eli ürünü olduğu,

Reçetelerdeki usulsüzlüklerin niteliği, yapılış şekli de nazara alındığında reçeteyi inceleyen özellikle de bu işin uzmanı olan kamu görevlileri tarafından incelenmesi halinde reçetelerdeki usulsüzlüğün farkedilmemesinin olağan olmadığı, bu itibarla kamu görevlileri olan sanıklar ..., ..., ... ve ... ile eczaneye sağlık karnesi ve yeşil kart temin eden sanık ...’ın sanıklar ... ve ...'nın eylemlerine iştirak ettikleri iddia edilen olayda;

A- Sanıklar ..., ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan; sanıklar ... ve ... hakkında ise görevi kötüye kullanma suçundan (değişen suç vasfı nedeniyle) verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararların incelenmesinde;

5271 sayılı CMK'nın 231. maddesine göre verilen ve davayı sonuçlandırıcı nitelikte olmayan "hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına" ilişkin karara karşı aynı kanunun 231/12. maddesine göre itiraz yolu açık olup temyiz olanağı bulunmadığından, 5271 sayılı CMK'nın 264. maddesi uyarınca kabul edilebilir bir başvuruda kanun yolunda merciin belirlenmesinde yanılma, başvuranın haklarını ortadan kaldırmayacağından temyiz dilekçelerinin itiraz dilekçesi olarak kabulü ile görevli ve yetkili ilk derece mahkemesince itiraz konusunda inceleme yapılması için, dosyanın incelenmeksizin iade edilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,

B- Sanıklar ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan; sanıklar ... ve ... hakkında ise resmi belgede sahtecilik suçundan verilen beraat hükümlerinin katılan vekili tarafından; sanıklar ... ve ... hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan verilen mahkumiyet hükümlerinin ise sanık ... müdafii ve sanık ... tarafından temyizi üzerine yapılan incelemede;

Sanıklar ..., ..., ... ve ...’in üzerlerine atılı suçları işlediklerine dair mahkumiyetlerine yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gerekçesiyle sanıklar hakkında verilen beraat hükümlerinde ve sanık ...’ın sahte reçete düzenlenecek sağlık karneleri ve yeşil kartları temin etmesi üzerine sanık ...’nın da değişik tarihlerde bir çok sahte reçete düzenlemesi şeklindeki eylemlerinin zincirleme şekilde resmi belgede sahtecilik suçlarını oluşturduğunu takdir eden mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiş; yapılan sahteciliğin objektif olarak iğfal kabiliyetini haiz olduğunun anlaşılması karşısında tebliğnamede bu yönde bozma isteyen görüşe iştirak edilmemiştir.

Sanıklar ... ve ... hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan TCK'nın 204/1 ve 43/1. maddelerine göre belirlenen cezada, TCK'nın 62/1. maddesi gereğince 1/6 oranında indirim yapılırken netice hapis cezasının 3 yıl 1 ay 15 gün yerine, 2 yıl 13 ay 15 gün olarak belirlenmesi suretiyle eksik ceza tayini aleyhe temyiz bulunmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.

Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre; katılan vekilinin, beraat kararı verilen suçların sübut bulduğuna; sanık ... müdafii ile sanık ...’in ise, atılı suçun işlendiğine dair mahkumiyete yeterli kesin delil bulunmadığına ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle, hükümlerin ONANMASINA,

C- Sanık ... hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan verilen mahkumiyet hükmünün sanık müdafii tarafından temyizi üzerine yapılan incelemede;

Sanık ...'nun ön inceleme aşamasındaki 09.05.2008 tarihli beyanında, 2007 yılı Mart ayından beri ... Eczanesinin sahibi olduğunu, 30.10.2007 tarihli vekaletname ile eczacı kalfası olan ...'yı kanuni vekil olarak tayin ettiğini, inceleme konusu yapılan faturaların kanuni vekili olan ... tarafından düzenlendiğini ve kendisinin bilgisi olmadan fatura edildiğini, reçeteler üzerindeki usulsüz işlemlerin ... tarafından yapıldığını, bilgisi olsaydı hatalı işleme müsaade etmeyeceğini beyan etmesi, yine Cumhuriyet Başsavcılığındaki beyanında ve yargıla aşamasındaki savunmasında da, ön inceleme aşamasındaki beyanı ile benzer şekilde ifade vermesi, ek olarak, suça konu reçeteler ve faturaların tanzim edildiği tarihlerde İzmir'de olduğunu, Hakkari ilinde olmadığını beyan etmesi, dosya arasında bulunan ... Noterliği’ne ait ... tarihli vekaletname ile sanık ...'ın eczane işlemleri konusunda diğer sanık ...'i vekil tayin ettiğinin anlaşılması, dosyada bulunan kriminal raporda, inceleme konusu yapılan suça konu üç adet faturadaki bir kısım yazı ve rakamlar ile imzaların sanık ...'nın eli ürünü olduğunun, faturalardaki ...'ya ait olduğu tespit edilen yazı ve rakamlar haricindeki diğer imza ve rakamlar ile, suça konu tüm reçetelerdeki yazı ve imzaların sanık ...'na ait olduğuna dair kaligrafik-karakteristik bulguların tespit edilemediğinin tespit edilmiş olması karşısında; sanık ...'nun üzerine atılı resmi belgede sahtecilik suçunu işlediğine dair, mahkumiyete yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gözetilmeden, sanığın beraatı yerine yazılı şekilde mahkumiyetine hükmedilmesi,

Kabule göre de;

Sanık hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan TCK'nın 204/1 ve 43/1. maddelerine göre belirlenen cezada, TCK'nın 62/1. maddesi gereğince 1/6 oranında indirim yapılırken netice hapis cezasının 3 yıl 1 ay 15 gün yerine, 2 yıl 13 ay 15 gün olarak belirlenmesi suretiyle eksik ceza tayini

Kanuna aykırı olup, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanun'un 8. maddesi gereğince halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, 22/05/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.