Paydaşlığın (Ortaklığın) Giderilmesi Davası
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi
Esas No : 2016/14169
Karar No : 2020/2466
Karar Tarihi : 2020-03-02





Özet:

  • Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. 
  • Hukuki bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle, paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. 
  • Somut uyuşmazlıkta, dava konusu taşınmaz imar planında yol ve park alanına isabet etmesi nedeniyle davalı Belediyenin 21.10.2015 tarihli ve 954 sayılı Encümen kararı ile kamulaştırılmıştır. 
  • Kamulaştırma kararının kesinleşmesi üzerine davalı belediye 2856 ada 40 parsel sayılı taşınmazda paydaş durumuna gelmiştir. 
  • Kamulaştırma amacına aykırı olacak şekilde davalı belediye tarafından davaya devam olunması ve mahkemece dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
 
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10/07/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 14/07/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Davacı ... vekili, ... İli, ... İlçesi, 2856 ada 40 parsel sayılı 4245 metrekare yüzölçümündeki taşınmazda ortaklığın mümkünse aynen taksim değilse satış suretiyle giderilmesini talep etmiş, 22.06.2016 tarihli dilekçe ile davadan feragat etmiştir.

Davalı ... vekili, dava konusu taşınmaz hakkında kamulaştırmasız elatma tazminatı ve tapu iptali ve tescil davası açtıklarını belirterek bekletici mesele yapılmasını istemiştir.

Davalı ... vekili 19.04.2016 tarihli celsedeki beyanında "her ne kadar idaremizce kamulaştırma kararı alınmış ise de dava konusu taşınmaz henüz kamulaştırılmamıştır. Dava konusu taşınmazın satışına karar verilmesini isterim" demiştir.

Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yolu ile giderilmesine karar verilmiştir.

Hükmü, davalı ... İpekçi vekili temyiz etmiştir.

Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.

Hukuki bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle, paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. (TMK m 698/1)

Somut uyuşmazlıkta, dava konusu taşınmaz imar planında yol ve park alanına isabet etmesi nedeniyle davalı ... Belediyesinin 21.10.2015 tarihli ve 954 sayılı Encümen kararı ile kamulaştırılmıştır. Kamulaştırma kararının kesinleşmesi üzerine davalı belediye 2856 ada 40 parsel sayılı taşınmazda paydaş durumuna gelmiştir. Kamulaştırma amacına aykırı olacak şekilde davalı belediye tarafından davaya devam olunması ve mahkemece dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle; davalı ... İpekçi vekilinin temyiz itirazlarını kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 02.03.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

kaynak: (www.corpus.com.tr)