Yargıtay 17. Hukuk Dairesi
Özet:
- Trafik sigortası bulunmayan araç nedeniyle zararın doğduğu ve davalı Güvence Hesabı'nın zarardan sorumlu olduğu davacı tarafça iddia edildiğine göre, aracın trafik sigortası yaptırması zorunlu araçlardan olduğunu ispat yükünün de davacı üzerinde olduğu gözetilmek suretiyle; aracın trafik tescil kaydının dikkate alınarak satın alınan yere de silindir hacmi ve azami hızı sorulmak suretiyle, araç üzerinde uzman makine mühendisi marifetiyle inceleme yapılıp araç motor silindir hacminin belirlenmesi; davacı desteğinin idaresindeki motorsikletin kanun kapsamında motorlu araç olmadığının tespiti halinde ise, davalının zarardan sorumlu tutulamayacağı gözetilerek karar verilmesi gerekir.
-K A R A R-
Davacı vekili, 17.03.2006 tarihinde, müvekkilinin murisinin, sevk ve idaresindeki trafik sigortasız aracı ile karıştığı çift taraflı kazada vefat ettiğini belirterek belirsiz alacak olarak 40.000,00 TL maddi tazminatın kaza mümkün olmazsa başvuru mümkün olmazsa dava tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 40.000,00 TL'nin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm, davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair, temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınının, 6098 sayılı TBK'nun 53/3. maddesi gereği destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Davacı taraf, desteği olan eşinin idaresindeki motorsikletin kaza tarihini kapsar trafik sigortasının bulunmaması nedeniyle davalı ...'na husumet yöneltmiş; davalı ... vekili ise, davacı yakınının idaresindeki motorsikletin motor silindir hacmine göre trafik sigortası yaptırması zorunlu olan araçlardan olup olmadığının araştırılması suretiyle sorumluluklarının tespiti gerektiğini savunmuştur. Mahkemece davalı vekilinin savunmasında ileri sürdüğü bu hususta herhangi bir araştırma yapılmadan davacı vekilinin sunduğu farklı bir dosyada ve model yılı farklı aynı marka motorlu bisiklet için alınan bilirkişi raporu yeterli görülerek, davalı Güvence Hesabı'nın zarardan sorumluluğuna karar verilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Güvence Hesabı'na başvurulabilecek hallere ilişkin olarak, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 14/2-b maddesinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar" düzenlemesine yer verilmiş; aynı mahiyetteki düzenleme, Güvence Hesabı Yönetmeliği'nin 9/1-b maddesinde de yer almıştır. Bu düzenlemelere göre; trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle Güvence Hesabı'na husumet yöneltilebilmesi için, bedensel zarara yol açan aracın kaza tarihi itibariyle zorunlu sigortasının yapılmamış olması gerekmektedir.
Davalı Güvence Hesabı'na aracın trafik sigortasının bulunmayışı nedeniyle husumet yöneltildiğinden, davacılar yakınının idaresindeki motorsikletin, trafik sigortası yaptırması zorunlu olan motorlu araçlardan olup olmadığı hususunun saptanması gerekmektedir. Zira, ZMSS Genel Şartları'nın A.6-ı maddesi gereğince "Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar" teminat dışı hallerden olup, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 3. maddesinde motorsiklet ve motorlu bisikletin tanımı yapılmıştır. Anılan düzenlemeler gereği, davacılar yakınının idaresindeki motorsikletin, KTK'nun 3. maddesindeki tanıma uyan 50 cc ve üzeri motor silindir hacmine sahip motorsiklet olup olmadığının saptanması, kanun kapsamında motorlu araç olmadığı sonucuna ulaşıldığı takdirde davalı ...'nın bu aracın neden olduğu zarardan sorumlu olmadığı gözetilip sonuca ulaşılması gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece; trafik sigortası bulunmayan araç nedeniyle zararın doğduğu ve davalı Güvence Hesabı'nın zarardan sorumlu olduğu davacı tarafça iddia edildiğine göre, aracın trafik sigortası yaptırması zorunlu araçlardan olduğunu ispat yükünün de davacı üzerinde olduğu gözetilmek suretiyle; aracın trafik tescil kaydının dikkate alınarak satın alınan yere de silindir hacmi ve azami hızı sorulmak suretiyle, araç üzerinde uzman makine mühendisi marifetiyle inceleme yapılıp araç motor silindir hacminin belirlenmesi; davacı desteğinin idaresindeki motorsikletin kanun kapsamında motorlu araç olmadığının tespiti halinde ise, davalı ...'nın zarardan sorumlu tutulamayacağı gözetilerek karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 15,20 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 08/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.