Yargıtay 3. Hukuk Dairesi
Davacı, davalılardan ... Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti ile aralarında M1 Merkez ... AVM 'de bulunan 70B nolu mağazaya ilişkin 22.08.2014 başlangıç tarihli beş yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmede alt kira veya kullanımın yalnızca kiraya verenin yazılı muvafakati ile mümkün olduğu düzenlendiği halde dava konusu kiralananın diğer davalı ... Ltd. Şti. tarafından kullanıldığının tespit edildiğini, 10.02.2015 tarihli ihtar ile akde aykırılığın giderilmesi bildirildiği halde akde aykırılığı gidermeyen davalıların kiralanandan tahliyesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Gıda Tur.San. ve Tic. Ltd. Şti., " Kumpir Box " markasıyla yaklaşık 35 adet restorana sahip olduğunu ve belirtilen restoranların franchising sistemiyle yönetildiğini, kira sözleşmesi her ne kadar şirket adına imzalanmış ise de kiralanan yerin kullanımının bayiye devredildiğini, aynı kiralanana ilişkin 22.08.2014 tarihinden önce dava dışı ... ile kira sözleşmesi imzalandığını, halihazırda aynı kiralanana ilişkin iki adet kira sözleşmesi bulunduğunu, davacının bahsedilen durumdan haberdar olduğunu belirterek davanın reddini dilemiş; diğer davalı ... Ltd. Şti. ise davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Türk Borçlar Kanununun 316. (BK'nun 256.) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu taşınmazda oturan kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlüdür. Kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranması durumunda sözleşmeye aykırılık nedeniyle tahliyesine karar verilebilmesi için kiraya verenin konut ve çatılı işyeri kirasında kiracıya en az otuz gün süre vererek aykırılığın giderilmesini, aksi takdirde sözleşmeyi feshedeceğini yazılı olarak bildirmesi ve tanınan bu süre içerisinde de akde aykırılığın giderilmemiş olması gerekir.
Diğer kira ilişkilerinde ise, kiraya veren, kiracıya önceden bir ihtarda bulunmaksızın, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir. Konut ve çatılı işyeri kirasında, kiracının kiralanana kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin yararsız olacağının anlaşılması veya kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranışının kiraya veren veya aynı taşınmazda oturan kişiler ile komşular bakımından çekilmez olması durumlarında kiraya veren, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir.
Somut olayda; Davacı ile davalı ... Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki 22.08.2014 başlangıç tarihli beş yıl süreli kira sözleşmesi hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Türk Borçlar Kanunu'nun 322. maddesinde " Kiracının, konut ve çatılı işyeri kiralarında kiraya verenin yazılı rızasını almadıkça, kiralananı başkasına kiralayamayacağı düzenlendiği gibi, taraflar arasındaki sözleşmenin 18. maddesinde de " Alt kira veya kullanımın, kira sözleşmesinin 3. şahıslara devri yalnızca kiraya verenin yazılı muvafakati ile mümkündür. " düzenlemesi mevcuttur. Dosya arasında aynı kiralanana ilişkin davacı ile dava dışı ...arasında 02.05.2014 imza tarihli beş yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğu halde belirtilen sözleşmenin halen devam edip etmediği anlaşılamamaktadır. Davalı, dava konusu kiralananın davacının bilgisi dahilinde bayi olarak diğer davalı ...... Ltd. Şti.'ne alt kiracı olarak kiraya verildiğini savunmuş ise de; 01.01.2015 tarihli franchise sözleşmesinde davalı ... Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. franchise veren, dava dışı ...Gıda ....İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ise franchise alan olarak belirtilmiştir. Davalı ...... Ltd. Şti. ile dava dışı ... ve ...Gıda....İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki bağlantı dosya kapsamından anlaşılamamaktadır. Mahkemece adı geçen şirketlerin temsilcilerinin tespiti ile ayrıca dava dışı ...Gıda ....E.İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı ...... Ltd. Şti.'ne ilişkin unvan değişikliği olup olmadığı hususu üzerinde durularak dava dışı ... ile aralarındaki ilişkinin tespit edilmesi, bundan sonra sözleşmede kararlaştırıldığı üzere kiraya verenin yazılı muvafakatine ilişkin sözleşme hükümleri üzerinde durulup davalının yazılı muvafakate ilişkin varsa delillerinin ibrazı sağlanıp belirtilen hususların tamamı birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK'ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK'nın 428.maddesi uyarınca hükmün davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.06.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.