Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait Nahcivan‘daki işyerinde 27.12.2008-01.02.2014 tarihleri arasında “iş makinası (kepçe) operatörü” olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından işlerin azalması nedeni ile haksız olarak feshedildiğini, bir miktar tazminat ödendiğini, davacının pasaportunu elinde bulunduran işverenin fazla mesai, hafta tatili ve genel tatil ücretlerini ödemediğini ancak bu alacakların sanki ödeniyormuş gibi her ay bir çok belgeyi en sonda 2 yıl geriye dönük olarak bu alacaklara ilişkin tediye makbuzu ile fesih bildiriminin zorla imzalatıldığını, çalışmaların SGK'ya eksik bildirildiğini, aylık net ücretinin 1.600,00 Amerikan Doları iken düşük gösterildiğini, bir bölümünün elden ödendiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım aylık ücret, fazla çalışma, hafta tatili, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 01.06.2009 - 01.02.2014 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde çalıştığını, maaşının 1.600. USD değil, 1.600 TL olduğunu, davacıya yapılan 28.11.2013 tarihli fesih bildirimi sonrası iş arama iznini toplu kullanacağını beyanla 16.01.2014 tarihinde işyerinden ayrıldığını, sunulan bordrolardan anlaşılacağa üzere davacıya fazla mesai, hafta tatili ve genel tatil alacaklarının ödendiğini, pasaport giriş çıkışlarından davacının izinlerini kullandığının anlaşılacağını, kıdem tazminatının son ücreti ile birlikte ödendiğini alacağı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmadan fesh edildiği, aylık ücretin davacı iddiası gibi olduğu, yapılan ödemenin düşümü ile davacının bakiye kıdem tazminatı ile ihbar tazminatı alacağı olduğu, bordrolar gerçeği yansıtmadığından bir kısım aylık ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacakları ile yıllık izin ücreti alacağı da olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı davalı işyerinde fazla çalışma yaptığı gibi genel tatil ve hafta tatillerinde de çalıştığını ileri sürerek alacak talep etmiş, davalı ise yapılan çalışmaların karşılığının ödendiğini savunmuştur.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda işverence sunulan bordrolara itibar edilmeyerek tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı, hafta tatili ile genel tatillerde çalıştığı ve ücretinin ödenmediği kabul edilip zamanaşımı def'i de değerlendirilerek 28/02/2009-01/02/2014 tarihleri arasındaki dönem için hesaplama yapılmıştır.
Söz konusu alacakların varlığını ispatlama yükü davacı da olup davacı delil olarak tanık beyanlarına dayanmıştır.
Kural olarak tanıklar kendi çalıştıkları sürelerde işyerindeki çalışma düzenini bileceğinden işe giriş-çıkış tarihleri dikkate alınmalıdır. Davacı tanıklarından biri 2009 yılı Ocak ayından 2011 yılı 8. aya kadar diğeri ise "2008-2013 tarihleri arası" çalıştığını açıklamıştır. Buna göre tanıkların davalı işyerinde çalışmadığı dönem için hesaplama yapılması hatalıdır.
3- Taraflar arasında diğer uyuşmazlık fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının hesabı konusundadır.
Mahkemece hükmes esas alanan kök bilirkişi raporundan sonra davalı tarafın diğer itirazları yanında davacının yurda giriş-çıkış kayıtlarındaki sürelerin hatalı olduğunu belirtmiş bunun üzerine alınan bilirkişi ek raporunda kök raporda maddi hata yapıldığı açıklanarak yeniden alacaklar hesaplanmıştır.
Hafta tatili alacağı ile ilgili olarak, davacının ilk rapora itirazı olmadığı dikkate alındığında daha az alacak miktarı belirleyen kök rapora itibar edilmesi yerindedir. Ancak fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarında gerekçesi de açıklanmadan maddi hata içeren kök rapora itibar edilmesi hatalıdır.
Öte yandan alacakların ait oldukları dönem ücretine göre (dolar kuruna göre) hesaplanması gerekirken fesih tarihindeki dolar kurunun dikkate alınması isabetsizdir.
4- Davalı işverence sunulan belgelere göre davacı tanık olarak ... İş Mahkemesinde verdiği beyanında dini bayramlarda bir gün çalışmadığını açıklamıştır. Bu beyan davacıyı bağlayacağından ulusal bayram ve genel tatil alacağı hesabında dikkate alınmalıdır.
5- Davacının fazla çalışma yaptığı ve hafta tatili ile genel tatillerde çalıştığı tanık beyanlarına göre belirlenmiş olup hesaplanan alacaklardan takdiri indirim yapılması yerinde ise de, Mahkemece, hakkın özünü etkiler şekilde %50 oranında fazla takdiri indirim yapılması da hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, davalı yararına takdir edilen 2.037.00 TL. duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, davacı yararına takdir edilen 2.037.00 TL. duruşma avukatlık parasının ise davalıya yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.