Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava, İş kazası ölümünden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacılar, davalı ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taah A.Ş. ve davalı ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davacıların istinaf başvurusunun reddine, davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taah A.Ş. ve ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nin vekilleri istinaf başvurusunun kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacılar, davalı ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taah A.Ş. ve davalı ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacılar vekili dava ve birleşen davalar dilekçesinde özetle, davacıların murisi ... 'in 19/11/2012 tarihinde kaba inşaat halindeki binanın asansör boşluğuna düşerek vefat ettiğini belirterek, eş ve çocuklar için 10.000,00- er TL maddi, eş için 75.000,00-TL manevi, çocuklar için 25.000,00- er TL manevi, anne ve baba için 25.000,00-er TL manevi, kardeşler için 10.000,00-er TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacılar vekili 07/08/2017 tarihli dilekçesi ile taleplerini arttırarak davayı ıslah etmiştir.
II-CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçelerinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece Mahkemesi tarafından davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacılar ile davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nin vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının 353/1-b-2. maddesine göre kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; müteveffanın anne ve babası lehine her biri için yerel mahkeme tarafından hükmolunan 25.000 TL manevi tazminatların Bölge Adliye Mahkemesince her biri için 20,000 TL ye düşürülmesinin uygun olmadığını, davalılar ... Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret A.Ş. ve ... Müşavirlik Müh. Ltd. Şti.' nin taşınmaz sahibi ve kontrol sorumlusu olarak kazadan sorumlu olduklarını, bu davalıların vekillerine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmolunmasının hatalı olduğunu, maktu ve tek vekalet ücretine hükmolunması gerektiğini, davacı eşin evlenebileceği nedeniyle alabileceği tazminattan indirim yapılmaması gerektiğini, müteveffanın teknik eleman olması ve asgari ücretin çok üzerinde aylık alıyor olması gerçeğinin dikkate alınmadığını, iş kazasının gerçekleştiği alanın poliçe kapsamında olduğunu bu nedenle davalı ... şirketinin de sorumlu tutulması gerektiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. vekili; kazanın meydana geldiği yer ... ili olmakla yetkisiz mahkemece karar verildiğini, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. işçisi olmadığını, müvekkili şirketin kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunmadığını, müvekkili şirket ile davalı ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşmeye göre iş güvenliği tedbirlerini almaktan ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. sorumlu olduğunu, davacının çalışma alanı dışında kaza geçirdiğini, bu durumun yerinde keşif yapılmadığından tam olarak tespit edilmediğini, iş güvenliği hususunda müvekkili şirketin ... Müşavirlik Müh. Ltd. Şti. nin yetkilendirildiğini, ıslah dilekçesinin usulüne uygun olmadığını, müvekkili şirkete kusur atfı yapılamayacağına dair alınan raporun dosya kapsamına uygun olduğunu, ıslah edilen tutarların zamanaşımına uğradığını, ücretin hatalı belirlendiğini, manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu, sigorta şirkerinin tüm risklerden sorumlu olduğunu, ... Alışveriş Merkezleri Sanayi Ticaret A.Ş. yönünden hükmedilen vekalet ücretinin eksik olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekili; kazada müvekili şirkete kusur atfının mümkün olmadığını, kazanın gerçekleştiği yerdeki asansör boşluğuna dair güvenlik tedbirlerinden davalının sorumlu olmadığını, sigorta poliçesine göre sigortanın iş kazasını da kapsadığını, davacının ücretinin hatalı belirlendiğini, manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, 19/11/2012 tarihinde meydana gelen iş kazası sebebiyle vefat eden sigortalının yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, asıl davanın kısmen kabulü ile davacı eş için 187.979,94 TL, davacı çocuk ... için 35.724,46 TL, davacı çocuk ... için 22.278,48 TL, davacı çocuk Tahsin için 15.852,03 TL maddi tazminatın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla kaza tarihi olan 19/11/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Elektrik San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.'nden müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalılar ... Alışveriş Merkezleri San. Tic. A.Ş. (... Gıda San. Tic. ve Ltd. Şti.) yönünden kusuru bulunmadığından davanın reddine, birleşen 2013/262E. Sayılı davanın ... Müşavirlik Mühendislik Ltd. Şti. yönünden kusuru bulunmadığından reddine, birleşen 2014/278E. Sayılı davanın davalı ... yönünden kusuru bulunmadığından reddine, birleşen 2013/264E. Sayılı davanın kısmen kabulü ile davacı eş için 75.000,00 TL manevi, davacı çocuklar için 25.000,00- er TL manevi, davacı anne için 25.000,00 TL manevi, davacı baba ... mirasçıları için 25.000,00 TL manevi (... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/324 Esas, 2017/316 Karar sayılı veraset ilamı doğrultusunda), davacı kardeşler için 10.000,00-er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 19/11/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Elektrik San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.'nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, davalı ... Müh. Ltd. Şti. yönünden manevi tazminat talebinin davalının kusuru bulunmadığından reddine, karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ’nin vekilinin istinaf başvurusunun davacılar anne ve baba lehine hükmedilen manevi tazminatlar yönünden kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, asıl davanın kısmen kabulü ile davacı eş için 187.979,94 TL, davacı çocuk ... için 35.724,46 TL, davacı çocuk ... için 22.278,48 TL, davacı çocuk Tahsin için 15.852,03 TL maddi tazminatın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla kaza tarihi olan 19/11/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Elektrik San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.'nden müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalılar ... Alışveriş Merkezleri San. Tic. A.Ş. (... Gıda San. Tic. ve Ltd. Şti.) yönünden kusuru bulunmadığından davanın reddine, birleşen 2013/262E. Sayılı davanın ... Müşavirlik Mühendislik Ltd. Şti. yönünden kusuru bulunmadığından reddine, birleşen 2014/278E. Sayılı davanın davalı ... yönünden kusuru bulunmadığından reddine, birleşen 2013/264E. Sayılı davanın kısmen kabulü ile davacı eş için 75.000,00 TL manevi, davacı çocuklar için 25.000,00- er TL manevi, davacı anne için 20.000,00 TL manevi, davacı baba ... mirasçıları için 20.000,00 TL manevi (... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/324 Esas 2017/316 Karar sayılı veraset ilamı doğrultusunda), davacı kardeşler için 10.000,00 er TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 19/11/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taahhüt A.Ş. ve ... Mühendislik Elektrik San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.'nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,davalı ...... Şti. yönünden manevi tazminat talebinin davalının kusuru bulunmadığından reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamından, müteveffa sigortalının elektrik teknisyeni olarak çalıştığı, olay günü inşaat halindeki binanın asansör boşluğuna düşerek vefat ettiği, İlk Derece Mahkemesince; biri ek rapor olmak üzere dört kusur bilirkişi raporu aldırıldığı, hükme esas kusur raporunda davalı asıl işveren ... Gayrimenkul .. A.Ş.'nin %60 oranında, davalı işveren ... Müh.. Şti.'nin %20 oranında, kazalı ...'in %20 oranında kusurlu olduklarının, ... Alışveriş Merkezleri .. A.Ş'nin kusurunun bulunmadığının belirtildiği, davalı ... Müh. Şti. nin ise kusurunun değerlendirilmediği anlaşılmıştır.
İnsan yaşamının kutsallığı çevresinde işverenin iş yerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu olay tarihinde yürürlükte bulunan İş Kanunu'nun 77. maddesinin açık buyruğudur.
İşverenin, tazminattan sorumlu tutulması giderek, tazminat miktarının belirlenmesinde; İş Kanunun 77 ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nin öngördüğü önlemlerin işyerinde olup olmadığının saptanması ile mümkündür. Bu yön ise, başka bir anlatımla, işverenin kusurlu olup olmadığı, varsa kusur oranı, uzman bilirkişiler tarafından düzenlenecek kusur raporu ile tespit edileceği yönü tartışmasızdır.
Yapılacak iş, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda öncelikle haklarında suç duyurusunda bulunan şahıslara ait ceza dosyasının asılları veya onaylı suretlerinin, ilgili mahkemelerce hüküm verilmiş ve kesinleşmiş ise kesinleşme şerhli ilamlar ile birlikte dosya içerisine eklenmesi, 3 kişilik iş güvenliği uzmanlarından oluşan bilirkişi heyetinden, davalı şirketler arasında düzenlenmiş sözleşmelerin irdelenerek olayın tam olarak ne şekilde meydana geldiğini, meydana gelen iş kazası olayında tarafların kusurunun bulunup bulunmadığını, tarafların dosyada mevcut kusur raporlarına itirazları da gözetilerek, kusuru bulunanlar varsa her bir taraf için ayrı ayrı açıklanmak suretiyle nedenlerini tespit eden denetime elverişli kusur raporu aldıktan sonra, taraflarının sıfatlarının ve davalılar arasındaki hukuki ilişkilerin mahiyetini ve kusuru bulunmadığı tespit edilen davalıların dahi tazminattan sorumlu tutuluyor ise hangi nedenlerden dolayı sorumlu tutulduğunu açıklayacak şekilde bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Bölge Adliye Mahkemesince bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacılar ile davalı ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taah A.Ş. ve davalı ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bölge Adliye Mahkemesi hükmü bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, bozma nedenine göre sair yönleri incelenmeksizin, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara, davalılardan ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Taah A.Ş. ve ... Mühendislik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. 'ne iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 02/02/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.