Aydın ili, Didim ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel (eski … ada, … parsel) sayılı taşınmazın bulunduğu alanın Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak belirlenmesine ilişkin 22.10.2004 tarihli, 8328 sayılı Bakanlar Kurulu kararının, parselin bulunduğu alanda 28.12.2006 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan 1/25000 ölçekli Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Revizyon Çevre Düzeni Planının, 09.03.2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan 1/100000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planının ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun 28.02.2020 tarihli, 04-02 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının iptali istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimi …'ın açıklamaları dinlendikten ve 2577 sayılı Yasanın 14. maddesi uyarınca dava dilekçesi ve ekleri incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Mülkiyeti Hazineye ait olan Aydın ili, Didim ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel (eski … ada, … parsel) sayılı taşınmazda yapısı ve bu yapı nedeniyle yapı kayıt belgesi bulunan davacı tarafından, anılan taşınmazın bulunduğu alanın Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak belirlenmesine ilişkin 22.10.2004 tarihli, 8328 sayılı Bakanlar Kurulu kararının, parselin bulunduğu alanda 28.12.2006 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan 1/25000 ölçekli Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Revizyon Çevre Düzeni Planının, 09.03.2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan 1/100000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planının ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun 28.02.2020 tarihli, 04-02 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının iptali istenilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT :
2575 sayılı Danıştay Kanununun "İlk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülecek davalar" başlıklı 24. maddesinde, "1. Danıştay ilk derece mahkemesi olarak: a) Bakanlar Kurulu kararlarına (Cumhurbaşkanı kararlarına), b) (Değişik : 2/6/2004 - 5183/4 md.) Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının müsteşarlarıyla ilgili müşterek kararnamelere, c) (Değişik: 2/7/2012-6352/45 md.) Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, (1) e) Birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine, Karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davaları karara bağlar. 2. Danıştay, belediyeler ile il özel idarelerinin seçimle gelen organlarının organlık sıfatlarını kaybetmeleri hakkındaki istemleri inceler ve karara bağlar." hükmüne yer verilmiş, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki iptal ve tam yargı davalarını çözümleyeceği hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 5. maddesinin 1. fıkrasında, "her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılır. Ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir" kuralı yer almaktadır.
"Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin, 3. fıkrasında; "Dilekçeler, Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları, yönlerinden sırasıyla incelenir." düzenlemesine, "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinde ise "1.Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince yukarıdaki maddenin 3 üncü fıkrasında yazılı hususlarda kanuna aykırılık görülürse, 14 üncü maddenin... b) 3/c, 3/d ve 3/e bentlerinde yazılı hallerde davanın reddine... d) 3/g bendinde yazılı halde otuzgün içinde 3 ve 5 inci maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak yahut (c) bendinde yazılı hallerde, ehliyetli olan şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava açılmış ise otuzgün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla dava açılmak üzere dilekçelerin reddine ... karar verilir" düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu Aydın ili, Didim ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel (eski … ada, … parsel) sayılı taşınmazın bulunduğu alanın Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak belirlenmesine ilişkin 22.10.2004 tarihli, 8328 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile birden çok idare mahkemesinin yetki alanına giren düzenleyici işlem niteliğinde bulunan 09.03.2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan 1/100000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planınına karşı açılan davanın görüm ve çözüm yeri 2575 sayılı Danıştay Kanununun 24. maddesine göre Danıştaydır.
Dava konusu parselin bulunduğu alanda 28.12.2006 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan 1/25000 ölçekli Aydın-Didim Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Revizyon Çevre Düzeni Planı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun 28.02.2020 tarihli, 04-02 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına ilişkin uyuşmazlığın görüm ve çözüm yeri ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununa göre taşınmazın bulunduğu yer idare mahkemesidir.
Bu durumda, ayrı yargı yerlerince değerlendirilerek sonuçlandırılması gereken söz konusu işlemlere karşı aynı dilekçeyle dava açılmasına olanak bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
2577 sayılı Kanunun 5. maddesi hükmüne uygun bulunmayan dava dilekçesinin, aynı Kanunun 3622 sayılı Kanun ile değişik 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca bu kararın bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde belirtilen eksiklikler giderilerek yeniden dava açılmak üzere reddine, 15. maddenin beşinci fıkrası gereğince yeniden verilen dilekçede aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceğinin davacı tarafa duyurulmasına, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin davacıya iadesine, dilekçe örneği ve eklerinin davacıya iadesine, 07/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.