Danıştay İdari Dava Daireleri
Dava; 2003 ÖSYM sınavında Gülhane Askeri Tıp Akademisi Askeri Tıp Fakültesini sivil öğrenci olarak kazanan davacının, 12/09/2003 tarihinde Mülakat Komisyonunca yapılan ve başarısız sayılması nedeniyle, kaydının yapılmamasına esas teşkil eden sınavın ve bu sınavın dayanağı olduğu ileri sürülen Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesinin (MY 114-1B) ilgili maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesinin 10/12/2007 günlü, E:2006/2747, K:2007/6864 sayılı kararıyla; 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanunu ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yönetmeliği hükümlerinden bahisle, dava konusu MY 114-1B Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesi'nin Askeri Öğrenci Olmayı Engelleyen Sakıncalı Haller başlıklı 3. bölüm, 1. kısım, (d) maddesinin 9. fıkrasında; öğrencinin kendisi, annesi, babası veya kardeşlerinden herhangi birisinin daha sonra affa uğramış dahi olsa zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, cinsi sapıklık, kaçakçılık, yalan şahadet, yalan yemin, dolandırıcılık, hırsızlık suçlarından ve ayrıca Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap, Sekizinci Babında (Madde 414-447) Genel Ahlak ve Aile Düzeni aleyhine işlenen suçlardan hüküm giymiş veya yargılanması devam ediyor olmasının askeri öğrenci olmayı engelleyen sakıncalı haller arasında sayıldığı, bu düzenlemenin Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yasasında ve Yönetmeliğinde sivil okullardan mezun olan öğrenciler için aranılan şartları genişlettiğinin görüldüğü; bu haliyle üst hukuk normu olan Yönetmelikte sayılmayan kısıtlamalara yer verilerek askeri öğrenci olmayı engelleyecek yeni koşullar getirilmesi, Yönergede ihdas edilmiş olan bu kısıtlamalara Yönetmelikte yer verilmemiş olması nedeniyle, Yönergede üst hukuk normuna uygunluk bulunmadığı gibi, getirilen bu koşulların öğrencilerin, anne, baba ve kardeşlerinin yaptıklarından dolayı askeri öğrenci yapılmaması suretiyle cezalandırılmış olması anlamına geleceği, bunun da cezaların şahsiliği ilkesi ile bağdaşmayacağı, olayda, davacının ÖSYM sınavında Gülhane Askeri Tıp Akademisi Askeri Tıp Fakültesini kazandığının; 12.9.2003 tarihinde, davacının babası Fehmi Şefik'in "dolandırıcılık ve iflas" suçundan sabıkasının bulunması nedeniyle davaya konu Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesinin 3/1-d-9. maddesi uyarınca davacının askeri öğrenci olarak kaydının yapılmadığının anlaşıldığı, Yönergenin 3/1-d maddesinin 9. fıkrasının hukuka aykırı bulunması nedeniyle, davacının söz konusu maddeye dayanılarak askeri öğrenci olarak kaydının yapılmaması işleminde de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle Yönergenin 3/1-d maddesinin 9. fıkrasının ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare, anılan kararı temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.
2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yasasının 41. maddesinde; Gülhane Askeri Tıp Akademisinin önlisans ve lisans düzeyindeki öğretim programlarına, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 45. maddesine göre yapılan yükseköğretim kurumlarına giriş sınavını kazanan askeri veya sivil liselerden mezun öğrencilerin alınacağı, alınacak öğrencilerle ilgili diğer şartların yönetmelikte gösterileceği; 50. maddesinde de önlisans, lisans ve lisansüstü düzeyindeki eğitim ve öğretim sınav, sınav geçme ve değerlendirme esaslarının, diplomalarla ilgili hususların, öğrenci kaynakları, azami öğrenim süresi, öğrencilerde aranacak nitelikler ile kayıt ve kabul şartlarının Yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.
Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yönetmeliğinin 69. maddesinde; Askeri Tıp Fakültesine, askeri liseler, fen liseleri ile klasik liselerin fen kolu veya modern matematik ve modern fen programı uygulayan bir mesleğe yönelik olmayan liselerin matematik ve tabii bilimler okullarından birini bitirenlerden Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavları esaslarına göre Askeri Tıp Fakültesine girmeye hak kazanan öğrencilerin alınacağı kuralına yer verilmiş; 72/2-A maddesinde ise; 69. maddede belirtilen sivil liselerden mezun olan öğrenciler için aranacak sosyal durum, ahlak ve karakterlerle ilgili koşullar; a- Türk vatandaşı olmak, b- Askeri ve sivil okullardan hangi şekilde olursa olsun çıkarılmamış olmak, c- Evli veya dul yahut herhangi bir şekilde nikahsız yaşamamak, d- Yapılacak güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almak, e- Tutum ve davranışları ile yasadışı, siyasi, yıkıcı, irticai, bölücü, ideolojik görüşleri benimsememiş, bu gibi faaliyetlerde bulunmamış veya karışmamış olmak, f- Herhangi bir suçtan dolayı mahkum olmamak veya müracaat tarihinde hakkında kamu davası ya da şahsi bir ceza davası açılmamış olmak, şeklinde sayılmış; 72/2-B maddesinde sağlık ve yaş durumu ile ilgili koşullar, 72/2-C maddesinde de öğrenim ile ilgili koşullar belirtilmiş, 72/2-C-b maddesinde ise; Askeri Tıp Fakültesinde yapılacak mülakat sınavını kazanmış olmak şartı getirilmiştir.
Öte yandan, 4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 1. maddesine dayanılarak çıkartılan "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği"nin 9. maddesinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kadro ve kuruluşlarında yer alacak personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının, Türk Silahlı Kuvvetlerince bu yönetmeliğe uygun olarak hazırlanacak yönerge ile yapılacağı belirtilmiştir.
Bu itibarla, milli güvenliğin sağlanması görevini yerine getiren Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev alacak personelde bazı özel koşulların aranması, askeri hizmetin güvenliğe yönelik bir hizmet olması nedeniyle gereklidir. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından, askeri okullara öğrenci alınırken, bu öğrenciler hakkında yapılan güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırmaları da Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğine dayanılarak çıkarılan dava konusu Yönerge uyarınca yapılmaktadır.
Askeri hizmetin niteliği, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Yönetmeliğinin 69/d maddesinde belirtilen, yapılacak güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almak biçimindeki koşul ve Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği birlikte değerlendirildiğinde, Askeri Tıp Fakültesine alınacak öğrencilerin kendisi, annesi, babası veya kardeşleri yönünden de bilgi edinilmesini ve buna göre değerlendirme yapılmasını öngören dava konusu Silahı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesi'nin Askeri Öğrenci Olmayı Engelleyen Sakıncalı Haller başlıklı 3. bölüm, 1. kısım, (d) maddesinin 9. fıkrasındaki düzenlemenin hukuka aykırı olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bununla birlikte, davacının kaydının yapılmamasına ilişkin işlemin ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Dosyada bulunan Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 21/02/2000 günlü, E:1999/557, K:2000/121 sayılı kararıyla, davacının anne ve babasının boşanmalarına, davacının velayetinin anneye verilmesine karar verildiği anlaşılmakta olup, bu husus dikkate alındığında, davacının 12/09/2003 tarihinde yapılan mülakat sınavında, babasının "dolandırıcılık ve iflas" suçundan sabıkasının bulunduğundan bahisle başarısız sayılması nedeniyle kaydının yapılmamasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine, temyize konu Danıştay Sekizinci Dairesinin 10/12/2007 günlü, E: 2006/2747, K:2007/6864 sayılı kararının, davacının kaydının yapılmamasına ilişkin işlemin iptaline ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, Yönerge kuralının iptaline ilişkin kısmının ise BOZULMASINA, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/11/2012 gününde oy çokluğu ile karar verildi.
K A R Ş I O Y
X...Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın aynen onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.