Yargıtay 4. Hukuk Dairesi
Dava, haksız eylem nedeniyle uğranılan kurum zararının ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece istem kabul edilmiş; karar, davalılardan Ş.. Ç.. tarafından temyiz olunmuştur.
Davacı, davalı Ş.. Ç..'in İzmir İli Çiğli İlçesinde yeni yapılan Anadolu lisesine kurucu müdür vekili olarak atandığını, okulun eğitim ve öğretime açılmasından sonra yapılan denetim sırasında alım satımlarda usulsüzlük yapıldığının tespit edildiğini, 01/03/2007 tarihli 8793/16,13 sayılı teftiş raporu uyarınca davalı Ş.. Ç..'in okula 45 ton kömür alınmasına karşın 85 tonluk kömür faturası alınarak toplamda 8.165,60 TL'nin fazladan ödenmesine neden olduğunu iddia ederek bu tutarın 3.150,60 TL'sinin davalı Ş.. Ç.. ve Küçükler Kömür Ofisinden müştereken ve müteselsilen, 5.015 TL'sinin Ş.. Ç.. ve E. Madencilik A. Gıda Elektronik İnşaat Temizlik Hizmetleri Tur. San. Tic. Ltd. Şti.'den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Ş.. Ç.., idarenin kendisine boş bir binayı okul olarak açması için verdiğini, hiçbir ödenek tahsis etmediğini, okula verilen tek ödeneğin odun-kömür ödeneği olduğunu, kendisinin de bu ödenekten aldığı fazla parayı okulun diğer ihtiyaçları için kullandığını, hatta kendi özel imkanlarını dahi kullandığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı Ş.. Ç.. hakkında açılan ceza davası dosyası, idari soruşturma dosyası ve görüşüne başvurulan bilirkişi raporu uyarınca davalının davacıyı zarara uğrattığı benimsenerek istemin kabulüne karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK nın 49. maddesine göre (818 sayılı BK nın 41. maddesi) “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Bir başka anlatımla haksız bir eylemin tazminat borcu doğurabilmesi için kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil sonucunda zarar doğması, zarar ile fiil arasında da illiyet bağı bulunması gereklidir.
Somut olaya gelince; davalı Ş.. Ç..'in kurucu müdür vekili olarak atandığı okulun sıra, masa, sandalye ve sair tüm ihtiyaç kalemleri yönünden ödeneği bulunmadığı, ancak davalıya okulun yeni eğitim ve öğretim yılına açılması talimatı verildiği, davalının da okulun tek ödenek kalemi olan odun ve kömür ödeneğinden 85 ton kömür alınmış gibi fatura aldığı esasen 45 ton kömür alındığı kalan bedeli diğer davalılar ile anlaşarak okula sıra, masa, sandalye getirtilmesi sırasında nakliye, hammaliye parası, okula ardiye yaptırılması, okulun açılışının Bakan tarafından yapılacağı için pankart, kırmızı halı, yiyecek içecek alınması, okulun mutemetlik işlerinin memur olmaması nedeni ile istihdam edilen emekli bir memura yaptırılması karşılığı ödenecek aylık ve sair giderlere harcadığı tüm dosya kapsamı ile anlaşılmaktadır. Davalı Ş.. Ç..'in diğer davalılar ile anlaşarak okula 45 ton yerine 85 ton kömür alınmış gibi fatura alıp ödemenin fazlasını okulun sair ihtiyaçlarında kullanması Milli Eğitim Bakanlığının emir ve genelgelerine aykırılık oluşturduğundan kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil ise de, fazladan alınan ödenek bedelinin yine okula sarf edildiği açıkça anlaşılabilmektedir. Okulun sair ihtiyaçlarının davacı M.. B.. tarafından karşılanması gerektiğinde de kuşku bulunmadığına göre M.. B..nın bütçesinden gereksiz bir harcama yapılmamış, yani davacı zarara uğramamıştır. Nitekim davalı hakkında görevi kötüye kullanma suçundan açılan kamu davası sonucu verilen mahkumiyet kararı Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 13/12/2012 gün ve 2012/8049 esas, 2012/13039 karar sayılı ilamı ile ...görevde yetkiyi kötüye kullanma suçunun oluşması kamu görevlisinin görevinin gereklerine aykırı hareket etmesi yanında ayrıca bu davranışının sonucu olarak kişinin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olunması yahut kişilere haksız bir menfaat sağlanmasına bağlı olup ....mahkemenin sanığın eylemi sonucunda kamu zararı oluştuğuna yönelik gerekçesi yasal olmadığından... kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Şu durumda, davalı kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil ile davacı kurumdan 45 ton yerine 85 ton kömür ödeneği istemiş ve bedelini de fatura ettirmiş ise de, fazladan istenen ödeneğin yine davacının bütçesinden karşılanması gereken okulun sair ihtiyaç kalemleri için kullanıldığı anlaşılmakla davacının mal varlığında eksilme olmadığından bir zarara uğramadığı, yani davalının tazminat borcunun doğmadığı sonucuna varılarak istemin reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 19/03/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.