Yargıtay 8. Hukuk Dairesi
Özet:
- Dava, nüfus kayıtlarında anne-baba ve evlilik ile bekarlık haneleri arasında bağ kurulması istendiğinden kamu düzenine ilişkin olan bu tür davalarda, hakim istemle bağlı kalmayarak kendiliğinden de yapacağı araştırma ile elde edeceği sonuçlara göre karar vermek zorundadır.
- Somut olayda sadece tarafların beyanları ile yetinilmeyip davacının anne-babası olduğu iddia edilenler ile ilgili olarak DNA testi yaptırılıp alınacak rapor da gözetilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.
- Evlenen kadının kaydının kocasının hanesine taşınacağı, kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalacağı ancak dilerse babasının kütüğüne de dönebilecektir.
- İddia edildiği üzere bekarlık hanesinde ... d.lu ... ile ... ... kızı ... ... ismiyle ... TC Kimlik Numarasıyla kayıtlı kişinin aynı kişi olduğunun tespiti halinde bekarlık hanesindeki cinsiyet kısmının gerçeğe uygun olarak "Kadın" olarak düzeltilmesi bekarlık hanesi ile evlilik hanesi arasında bağ kurulması gerekmektedir.
K A R A R
Davacı ..., iki farklı kimlik numarası ile bekarlık hanesinde cinsiyetinin "erkek", evlilik hanesinde ise "kadın" olarak çelişkili şekilde kayıtlı olduğunu ileri sürerek, nüfus kayıtları arasındaki bu çelişkinin giderilmesi istemine dair davada verilen ve Yargıtayca incelenmeksizin kesinleşen Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 28.02.2019 tarihli ve 2018/405-2019/97 sayılı kararının, yürürlükteki hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyizi istenildiğinden, dosyadaki bilgi ve belgeler okunup gereği düşünüldü:
04.06.1958 tarihli ve 15/6 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince, maddi olayları açıklamak taraflara ve ileri sürülen olayları hukuken nitelemek ve uygulanacak Kanun hükümlerini tesbit etmek ve uygulamak görevi hakime aittir. Nitekim 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33. maddesinde hâkimin, Türk Hukuku'nu resen uygulayacağı belirtilmiştir. Bu ilke gereği açılan davayı nitelemek ve açılmış bir dava hakkında doğru hukuk kurallarını bulup uygulamak hâkime düşen bir görevdir.
Somut uyuşmazlıkta dava, mahkemenin nitelediği üzere mükerrer nüfus kaydının iptali olmayıp davacı ...'in evlilik hanesi ile bekarlık hanesi arasında bağ bulunmadığından evlilik hanesi ile bekarlık hanesi arasında bağ kurulması istemine ilişkindir.
1. Davacı ... ile anne ve babasının nüfus kayıtları arasında bağ olmadığı için öncelikle davacının ... ve ... kızı olup olmadığının tespiti gerektiğinden anne ve baba olduğu iddia edilen ... ve ... mirasçılarının verilecek karar ile miras hakları etkileneceğinden mirasçılarının tespiti ile mahkemece bu kişilerin re'sen davalı sıfatı ile davaya katılmaları sağlandıktan ve varsa delilleri toplanarak işin esasının incelenmesi gerekirken bu husus gözetilmeden ve taraf teşkili sağlanmadan davanın esası hakkında karar verilmesi,
2. Kabule göre de;
Dava, nüfus kayıtlarında anne-baba ve evlilik ile bekarlık haneleri arasında bağ kurulması istendiğinden kamu düzenine ilişkin olan bu tür davalarda, hakim istemle bağlı kalmayarak kendiliğinden de yapacağı araştırma ile elde edeceği sonuçlara göre karar vermek zorundadır. Somut olayda sadece tarafların beyanları ile yetinilmeyip davacı ...'in anne-babasının ... ve ... olduğu yönündeki iddia ile ilgili olarak DNA testi yaptırılıp alınacak rapor da gözetilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi,
3. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun "Evlenmenin bildirilmesi ve tescili" başlığı altındaki 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, evlenen kadının kaydının kocasının hanesine taşınacağı, kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalacağı ancak dilerse babasının kütüğüne de dönebileceği düzenlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, iddia edildiği üzere bekarlık hanesinde ... T.C Kimlik Numaralı ... ve ... oğlu 18.05.1943 d.lu, ... ile ... İli ... İlçesi ... Mah. Cilt: ..., Hane No: ..., BSN:...'de, ... ve ... kızı ... ... ismiyle ... TC Kimlik Numarasıyla kayıtlı kişinin aynı kişi olduğunun tespiti halinde bekarlık hanesindeki cinsiyet kısmının gerçeğe uygun olarak "Kadın" olarak düzeltilmesi ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 23/2.maddesi gereği bekarlık hanesi ile evlilik hanesi arasında bağ kurulması gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu bekarlık hanesindeki kaydın mükerrer olduğu gerekçesi ile kaydın iptaline karar verilmesi
Usul ve Kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Kanun yararına temyiz talebinin kabulü ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 28.02.2019 tarihli ve 2018/405-2019/97 sayılı kararının sonuca etkili olmamak üzere HMK'nin 363/1 maddesi uyarınca Kanun yararına BOZULMASINA, HMK'nin 363/3.maddesi gereğince gereği yapılmak üzere kararın bir örneğinin ve dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE, 01.07.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.