Yargıtay 20. Hukuk Dairesi
Özet:
- Birden fazla mahkemenin yetkili olduğu olayda davalılardan birinin bölge müdürlüğünün yer mahkemesinde de dava açılabilecektir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada Ankara 5. Asliye Ticaret ile Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, trafik kazası sonucu oluşan yaralanmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi; davanın açılmasında dayanılan hususun, davalı ... şirketlerinin Ankara'da Bölge Müdürlüğünün bulunması olduğu anlaşılmakla birlikte, bölge müdürlükleri hakkında yasada açık bir hüküm bulunmadığı, buna göre, bölge müdürlüklerinin ''şube'' gibi değerlendirilmesinin kıyasen mümkün bulunmadığı, bölge müdürlüğünün bulunduğu yerin yasada düzenlenen şube ve acenteye kıyasla yetkili olarak kabul edilmesinin, Anayasanın 142. maddesinde düzenlenen mahkemelerin görev ve yetkilerinin ancak kanunla düzenleneceğine ilişkin "kanunilik ilkesine" aykırı olacağı gerekçeleri ile yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince davalıların yetki ilk itirazında gösterdiği mahkemenin kendi yerleşim yeri itibari ile yetkili mahkeme olmakla birlikte davacıların ilk dava açtıkları Ankara Mahkemelerinin, davalılardan ... Sigorta AŞ'nin Ankara mahkemelerinin yargı çevresi içinde bölge müdürlüğü bulunması nedeniyle yetkili mahkeme haline geldiği, bu yetki çerçevesinde davalılardan biri yönünden yetkili olan mahkemenin diğer davalılar yönünden de yetkili mahkeme olarak kabulünün zorunlu olduğu, davacıların yasal mevzuat çerçevesinde özel yetkili olarak belirlenmiş mahkemelerden birinde dava açarak seçim hakkını usule uygun olarak kullandığı, seçim hakkının davalılara geçmediği gerekçesi ile yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
6100 sayılı HMK'nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Yine aynı Kanunun 16. maddesinde ise, "Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 110. maddesi ile ZMSS Genel Şartlarının C.7. maddesinde ise "Motorlu araç kazalarından dolayı hukukî sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentanın bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir." ifadesine yer verilmiştir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, davacıların yerleşim yeri Kayseri, kazanın gerçekleştiği Sivas mahkemelerinin yetkili olduğu ancak davalı ... şirketinin Ankara ilinde bölge müdürlüğünün olduğu anlaşılmıştır. Dolayısı ile, davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, davayı davalının bölge müdürlüğünün bulunduğu Ankara ilinde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığına göre, davanın Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ:
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince; Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 13/02/2020 gününde oy birliği ile karar verildi.