Yargıtay 22. Hukuk Dairesi
Özet:
- Kayıtlara göre işçi olarak görünüp de fiili çalışması gerçekleşmemiş olan kişiye ödenen ücretlerin iadesi için açılan dava kabul edilmelidir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işveren vekili, müvekkili belediyenin 2008 yılı içinde İçişleri Bakanlığı'nın mahalli idaredeler kontrolörlüğünce yapılan teftişler sonucunda 15.08.2008 tarihinde kamu zararı tespit raporu gereğince, davalının belediyede fiilen çalışmadığı halde kendisine aylık ücreti ve ikramiye ödenmesi suretiyle davalının 27.001,69 TL miktarınca zarar tespiti yapıldığını, bu zararının giderimi için belediyece davalıya tebliğ işlemi yapıldığını ve davalının süresinde itiraz etmediğinden müvekkili belediyenin maaşı üzerinden usulüne uygun olarak bir miktar kesinti yaptığını, ancak davalı tarafından 15.03.2009 tarihli ... Noterliği kanalı ile kendilerine yapılan ihtar ile borca itiraz edildiğini, müvekkili belediyenin takibe itirazı üzerine takibin durduğunu, müvekkil Belediyenin zararının kamu zararı tespit raporu gereğince tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işçi, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı işveren vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında davalının iş yerinde fiilen çalışıp çalışmadığı ve buna bağlı olarak davacı işveren belediyeyi zarara uğratıp uğratmadığı uyuşmazlık konusudur.
Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar, Dairemizin 23.12.2014 tarihli ve 2013/19564 esas 2014/36693 karar sayılı ilâmıyla, taraf delilleri toplanarak ve davacı aleyhine açılan ceza davası dosyası celp edilerek inceleme yapılması ve sonucunda davalının mazeretsiz işe devam etmediği süreler olduğu anlaşılması halinde, bu sürelere ait ücret ve diğer ödemelerin davalıdan tahsili gerektiği, ayrıca davalı işçinin ücretinden bu yönde kesinti yapılmış ise bu miktarların da hesaplanan toplam zarardan düşülmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
Somut olayda, 15.06.2004 tarihinde geçici ve mevsimlik beden işçisi olarak ... Temizlik İşleri Müdürlüğünde göreve başlayan davalı ... ve dört belediye personelinin daha, göreve gelmedikleri hakkında Erzurum Valiliğinin 06.05.2008 tarihli yazıları üzerine İçişleri Bakanlığı Bakanlık Makamının 23.06.2008 tarihli olurları ile İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Kontrolörü tarafından 15.08.2008 tarihli ve 132/41 sayılı kamu zararı tespit raporu düzenlenmiştir. Davacı ..., bu rapor üzerine, zarar miktarının tahsili için davalı işçi aleyhine temyize konu davayı açmıştır.
Mahkemece, davalının ... Ağır Ceza mahkemesinin 2009/67 Esas sayılı dosyasında kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği ve kamu kurum ve kuruluşların zararına dolandırıcılık suçu ile yargılandığı ve beraat ettiği, ceza dosyasında her ne kadar ...'ın işe sürekli gelmediğinden bahsedilmiş ise de; bu suçtan beraat ettiği de dikkate alınarak dinlenen tanık beyanları ile, davalının belediyede çalıştığının sabit olduğu, şoför olarak çalıştığı için Belediye Başkanı ile birlikte sık sık şehir dışına çıktığı, ayrıca bankamatik kartının başka bir ilde kullanılmış olması davalının da bankamatik kartının kullanıldığı bu ilde sürekli olarak yaşadığını kanıtlamaya yeterli olmadığı, bir kısım tanıklar davalının kendisine ait bankamatik kartını hastalığı nedeniyle İstanbul'da bulunan babasına ve abisinin kullanımına bıraktığını beyan ettikleri, davalının taşınabilir bir nesne olan bankamatik kartını babasının ve abisinin kullanımı için ailesine vermiş olmasının hayatın olağan akışına uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Somut olayda, tanık beyanları, ceza dosyasının içeriği ve tüm dosya kapsamına göre, her ne kadar taraflar arasında iş sözleşmesi yapılmış ise de, davalının işyerinde sürekli olarak çalışmadığı, buna rağmen ücretin düzenli olarak ödendiği anlaşılmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32. maddesinin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır. Bu tanımdan da anlaşıldığı gibi, davalı işçi aldığı ücret ve ücret ekleri karşılığında bir iş yapmamış ise, iş sözleşmesi gereğini yerine getirmemiş ve davacı işverenin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olur. Belirtilen yasal düzenleme dikkate alınarak ve ücretin çalışma karşılığı olduğu gözetilerek davalıya haketmediği halde ödenmiş bulunan ücretlerin iadesi için açılan söz konusu davanın kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.