Yargıtay 10. Hukuk Dairesi
Dava, davacının tarım-bağkur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak kararda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İnceleme konusu davada; davacı 12.07.2004-31.12.2013 tarihleri arasında tarım bağ-kur sigortalısı olduğunun tespitini talep etmiş, mahkemece davanın talep gibi kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerden davacının 07.11.2008 tarihinde Toprak Mahsülleri Ofisine ürün teslimi yaptığı ve bu tarihte tevkifat kesintisi yapıldığı, ... Ziraat Odasına 30.07.2004 tarihinde kaydolduğu ve kaydının devam ettiği, 26.07.2005-28.07.2005, 05.09.2013-09.09.2013 tarihleri arasında 4/a sigortalı olarak bildirimlerinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda; Mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma gereği yerine getirilmeden karar verildiği anlaşılmaktadır.
2926 sayılı Kanunun 2.maddesinde, Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdiyle bağlı olmaksızın, 3.maddenin (b) bendinde tanımlanan tarımsal faaliyette bulunanların Tarım Bağ-Kur sigortalısı sayılacakları belirtilmiştir.
Eldeki davaya konu somut olayda; Mahkemece ziraat odası kaydı, tevkifat kesintisi ve geçimini tarımdan sağladığı esas alınarak davanın kabulü yönünde hüküm kurulmuş ise de ziraat odası kaydı ile sigortalılık başlamayacağı gibi 07.11.2008 tarihli tevkifat kesintisi de talep edilen bütün döneme teşmil edilemez. Tarım Bağ-kur sigortalılığının başlayabilmesi için Kuruma işe giriş bildirgesi verilmesi, prim ödemesi yapılması veya tevkifat kesintisinin bulunması şarttır. Ayrıca belirtilen dönem yönünden davacının 2926 sayılı Yasaya tabi sigortalılık iradesini ortaya koyacak şekilde her yıl prim ödemesi, ürün satışı veya bu satışlardan yapılan prim tevkifatı bulunması gerekmektedir. Bu nedenle prim kesintisi olmayan dönemler yönünden davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır. Tevkifatın olduğu dönem gözetilerek karar verilmesi gerekirken mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.